§ 12

1. W obrębie strefy “A” ochrony konserwatorskiej, obejmującej zespół pałacowo-parkowy, teren historycznego miasta Sycowa w obrębie murów obronnych oraz cmentarz przy ul. Kaliskiej, plan ustala następujące zasady ochrony środowiska kulturowego i kształtowania zabudowy.

1) Należy zachować historyczny układ przestrzenny: rozplanowanie dróg, ulic, placów, linie zabudowy, kompozycje wnętrz urbanistycznych i kompozycje zieleni oraz poszczególne elementy tego układu: zabudowę (z wyłączeniem obiektów kolidujących) i zieleń, nawierzchnie ulic, placów i chodników, cieki i zbiorniki wodne, instalacje wodne i inne historyczne obiekty techniczne.

2) Należy konserwować zachowane elementy układu przestrzennego.

3) Poszczególne obiekty o wartościach zabytkowych należy utrzymywać we właściwym stanie technicznym. Obiekty zniszczone lub zaniedbane należy poddać restauracji i modernizacji technicznej z dostosowaniem obecnej lub projektowanej funkcji do wartości obiektu.

4) Należy dążyć do odtworzenia zniszczonych elementów zespołu. W niektórych przypadkach zaleca się zaznaczenie śladów nieistniejących fragmentów historycznej kompozycji przestrzennej.

5) Należy dostosować nową zabudowę do historycznej kompozycji przestrzennej w zakresie sytuacji, skali i bryły oraz nawiązać formami współczesnymi do lokalnej tradycji architektonicznej. Nowa zabudowa nie może dominować nad zabudową historyczną.

6) Obiekty dysharmonizujące należy usunąć lub pozostawić do śmierci technicznej. Dopuszcza się przekształcenie ich, zgodnie z zaleceniami podanymi dla nowej zabudowy. Analogicznie należy postępować w stosunku do innych elementów zniekształcających założenie historyczne (np. błędnych nasadzeń zieleni).

7) Należy podtrzymać funkcje historyczne utrwalone oraz dostosować funkcje współczesne do wartości zabytkowych zespołu i jego poszczególnych obiektów, a funkcje uciążliwe i degradujące wyeliminować.

8) W przypadku inwestycji nowych należy preferować te z nich, które stanowią rozszerzenie lub uzupełnienie już istniejących form zainwestowania terenu, przy założeniu maksymalnego zachowania i utrwalania istniejących już relacji oraz pod warunkiem, iż nie kolidują one z historycznym charakterem obiektu.

9) Podziały nieruchomości oraz zmiany właśnościowo-prawne należy uzgodnić z właściwym oddziałem Służby Ochrony Zabytków.

10) Umieszczanie reklam lub innych tablic niezwiązanych bezpośrednio z danym obiektem i stanowiących na obiekcie lub obszarze element obcy, jest bezwzględnie zabronione. Dopuszczalne jest umiejscawianie tablic informacyjnych instytucji lub szyldów sklepów i zakładów w miejscach na to wyznaczonych, we właściwej nieagresywnej formie. W przypadku spornych lub wątpliwych, lokalizację i projekty tych elementów należy uzgodnić ze Służbą Ochrony Zabytków.

11) Na wszelkie zamierzenia i działania na obszarze strefy “A” należy uzyskać zezwolenie konserwatorskie.

2. W obrębie strefy “B” ochrony konserwatorskiej, obejmującej wschodnią część miasta, dawny majątek usytuowany pomiędzy ul. Kolejową i Parkową, folwark na Winnej Górze oraz zespół dworca kolejowego, plan ustala następujące zasady ochrony środowiska kulturowego i kształtowania za-budowy.

1) Należy zachować i wyeksponować elementy historycznego układu przestrzennego, tj. rozplanowanie dróg ulic i placów, linie zabudowy, kompozycję wnętrz urbanistycznych oraz kompozycje zieleni.

2) Należy bezwzględnie zachować obiekty o wartościach zabytkowych. Zniszczone lub zaniedbane należy poddać restauracji i modernizacji technicznej z dostosowaniem obecnej lub projektowanej w planie funkcji do wartości i charakteru obiektu.

3) Nowa zabudowa winna być dostosowana do historycznej kompozycji przestrzennej w zakresie rozplanowania, skali i bryły przy założeniu harmonijnego współistnienia elementów kompozycji historycznej i współczesnej oraz nawiązywać formami współczesnymi do lokalnej tradycji architektonicznej. Nie może ona dominować nad zabudową historyczną. Wszelka działalność inwestycyjna powinna uwzględniać istniejące już związki przestrzenne i planistyczne.

4) Elementy dysharmonizujące, zwłaszcza uniemożliwiające ekspozycję wartościowych obiektów zabytkowych, winny być usunięte lub poddane odpowiedniej przebudowie. Dopuszcza się po-zostawienie ich do śmierci technicznej lub przekształcenie zgodnie z zaleceniami, podanymi dla nowej zabudowy.

5) Należy przyznać pierwszeństwo wszelkim działaniom odtworzeniowym i rewaloryzacyjnym, zarówno w przypadku przyrodniczych elementów krajobrazu, jak i w stosunku do historycznej struktury technicznej, instalacji wodnych, sieci komunikacyjnych oraz obiektów zabytkowych znajdujących się w “Konserwatorskim spisie zabytków architektury i budownictwa” gminy Syców oraz obiektów położonych na obszarze objętym strefą.

6) Nowe inwestycje w strefie oraz remonty, przebudowy, rozbudowy, zmiany funkcji obiektów wpisanych do ewidencji dóbr kultury należy uzgodnić z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków.

7) Na terenie dawnych majątków i folwarków obowiązują następujące zalecenia:

a) poszczególne zespoły powinny pozostać całością w znaczeniu geodezyjnym, własnościowym i użytkowym, których poszczególne elementy powiązane są ze sobą funkcjonalnie i przestrzennie;

b) należy zachować istniejącą zabudowę (z wyłączeniem obiektów dysharmonizujących);

c) w miarę możliwości należy zachować funkcje poszczególnych części zespołu podworskiego: rezydencjonalną, reprezentacyjną lub rekreacyjną zespołu pałacowo-parkowego oraz gospodarczą lub produkcyjną folwarku; na terenie folwarku majdan winien pozostać placem gospodarczym; budynki należy wykorzystać na cele produkcyjne i gospodarcze; w parku polany parkowe winny pozostać łąkami krajobrazowymi bez wprowadzania nasadzeń; tereny zadrzewione naturalnymi masywami zieleni, w pałacu lub w dworze należy zlokalizować funkcję rezydencjonalną;

d) należy zachować majdan folwarczny; niedopuszczalne jest lokalizowanie na nim nowej zabudowy, wydzielenie działek wysokimi ogrodzeniami, sytuowanie tu zieleni wysokiej lub innych obiektów optycznie niszczących przestrzeń majdanu;

e) rozbiórki obiektów zabytkowych możliwe są jedynie w przypadku stwierdzenia ich złego stanu technicznego i wykonania odpowiedniej dokumentacji historyczno-architektonicznej; całość należy przedstawić i uzgodnić z właściwym Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków;

f) ze względu na rezydencjonalny charakter zespołu pałacowo-parkowego nowa zabudowa dopuszczalna jest jedynie jako uzupełnienie funkcjonalne pałacu; winna ona być dostosowana do historycznej kompozycji przestrzennej w zakresie sytuacji, skali i bryły oraz nawiązywać formami współczesnymi do budynku pałacu lub dworu i jemu podporządkowana kompozycyjnie i przestrzennie; nie może dominować nad budynkiem pałacu; w parku dopuszcza się lokalizacje obiektów małej architektury lub lekkich budowli parkowo-ogrodowych oraz urządzenia techniczne (mostki, przepusty, progi wodne), o ile nie kolidują z zabytkowym charakterem parku;

g) na terenie folwarku lokalizowanie nowej zabudowy możliwe jest jedynie w miejscu rozebranych budynków historycznych lub jako logiczna kontynuacja zabudowy folwarcznej; nowa zabudowa winna odpowiadać następującym zaleceniom: wysokość 1–2 kondygnacje, dachy strome o symetrycznych połaciach i kącie nachylenia 45°, kryte ceramicznie; zaleca się operowanie drobną formą architektoniczną oraz twórcze nawiązanie do miejscowej tradycji budowlanej;

h) budynki dysharmonizujące należy przekształcić zgodnie z zaleceniami podanymi dla nowej zabudowy, wyburzyć lub przeznaczyć do śmierci technicznej.

3. W obrębie strefy “K” ochrony krajobrazu kulturowego, obejmującej obszar dawnego parku oraz okalający miasto w obrębie murów obronnych teren dawnych fos oraz ewentualnych fortyfikacji, plan ustala następujące zasady ochrony środowiska kulturowego i kształtowania zabudowy.

1) Należy zachować i wyeksponować elementy historycznego układu przestrzennego: rozplanowanie dróg, ulic i placów, linie zabudowy, kompozycje wnętrz urbanistycznych oraz kompozycje zieleni.

2) Nowa zabudowa winna być dostosowana do historycznej kompozycji przestrzennej w zakresie rozplanowania, skali i bryły, przy założeniu harmonijnego współistnienia elementów kompozycji historycznej i współczesnej oraz nawiązywać formami współczesnymi do lokalnej tradycji architektonicznej. Wszelka działalność inwestycyjna musi uwzględniać istniejące już związki przestrzenne i planistyczne.

3) Należy przyznać pierwszeństwo wszelkim działaniom odtworzeniowym i rewaloryzacyjnym za-równo w przypadku przyrodniczych elementów krajobrazu, jak i w stosunku do historycznej struktury technicznej, instalacji wodnych, sieci komunikacyjnych oraz obiektów zabytkowych znajdujących się w “Konserwatorskim spisie architektury i budownictwa”, tzw. “Wykazie obiektów zabytkowych” gminy Syców i położonych na obszarze objętym strefą.

4) Należy preferować te inwestycje, które stanowią rozszerzenie lub uzupełnienie już istniejących form zainwestowania terenu, przy założeniu maksymalnego zachowania i utrwalania istniejących już relacji oraz pod warunkiem, iż nie kolidują one z historycznym charakterem obiektu.

5) Formy inwestowania należy w maksymalnym stopniu ukierunkować na ich harmonijne wpisanie w otaczający krajobraz. Z tego powodu należy wyłączyć z możliwości realizacji inwestycje duże, wielkoobszarowe, jak również te, które wymagają znacznych przeobrażeń krajobrazu.

6) Należy utrzymać krajobraz przyrodniczy związany przestrzennie z historycznym założeniem urbanistycznym. Winno się uwolnić jego obszar od elementów dysharmonizujących. Należy rekultywować tereny zniszczone, a w przypadku wprowadzenia nowych elementów winny one podnosić estetyczne wartości tych terenów i podkreślać ich związek przestrzenny z historycznym założeniem urbanistycznym.

7) Wskazane jest wprowadzenie lub poszerzenie funkcji związanych z rekreacją, pod warunkiem należytego zabezpieczenia wartości tych terenów przed zniszczeniem lub zniekształceniem.

8) Nowe inwestycje w strefie “K” należy uzgodnić z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków.

4. W obrębie strefy “E” ochrony panoramy miasta Sycowa od strony południowo-wschodniej plan ustala następujące zasady ochrony środowiska kulturowego i kształtowania zabudowy.

1) Zakaz sytuowania bariery optycznej.

2) Ogólne zalecenia dotyczące nowej zabudowy oraz zagospodarowania terenu: wysokość zabudowy do 2 kondygnacji i operowanie drobną formą architektoniczną, dachy strome, kryte ceramicznie.

3) Zakaz umieszczania reklam lub innych tablic, niezwiązanych bezpośrednio z danym obiektem i stanowiących element obcy w tym obszarze.

4) W przypadkach proponowania rozwiązań niezgodnych z ustaleniami niniejszych wytycznych lub przez nie nieprzewidzianych niezbędne jest uzyskanie pozytywnej opinii właściwego oddziału Służby Ochrony Zabytków.

5. W obrębie strefy “OW” obserwacji archeologicznej obejmującej wschodnią część miasta Syców od strony Nowego Dworu, plan ustala następujące zasady ochrony środowiska kulturowego i kształtowania zabudowy.

1) Wszelkie zamierzenia inwestycyjne (także zakładanie infrastruktury technicznej oraz inne wy-kopy ziemne) na tym obszarze winny być uzgodnione z Inspekcją Zabytków Archeologicznych właściwego oddziału Służby Ochrony Zabytków, a prace ziemne prowadzone pod nadzorem architektoniczno-konserwatorskim. Ze względu na możliwość stwierdzenia w trakcie prac reliktów archeologicznych inwestor winien liczyć się z koniecznością zmiany technologii prowadzenia robót.

2) W przypadku dokonania znalezisk archeologicznych prace budowlane winny być przerwane, a teren udostępniony do ratowniczych badań archeologicznych. Badania te wykonywane są na koszt inwestora. Wyniki tych badań decydować będą o możliwości kontynuowania prac budowlanych, konieczności zmiany technologii lub ewentualnie o ich zaniechaniu i zmianie prze-znaczenia terenu.

3) Bez uzgodnienia dopuszcza się jedynie prowadzenie prac porządkowych, niewnikających w głąb gruntu oraz prac rolniczych.

6. W obrębie strefy “W” obejmującej grodziska w parku zamkowym plan ustala następujące zasady ochrony środowiska kulturowego.

1) Zakazana jest wszelka działalność budowlana, inwestycyjna niezwiązana bezpośrednio z konserwacją lub renowacją tego terenu.

2) Dopuszcza się jedynie prowadzenie prac:

a) porządkowych;

b) konserwacji zachowanych fragmentów zabytkowych w celu ich ekspozycji w terenie;

c) przystosowanie terenu do pełnienia funkcji muzealnych, rekreacyjnych, kultowych lub innych, zaaprobowanych uprzednio przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

3) Zaleca się wykonanie badań sondażowych w celu wyjaśnienia chronologii grodziska.

4) Zaleca się oznakowanie kamienną tablicą.

5) Wszelkie działania na terenie strefy “W” ochrony reliktów archeologicznych winny być uzgodnione z Inspekcją Zabytków Archeologicznych właściwego oddziału Służby Ochrony Zabytków, a prace ziemne prowadzone pod nadzorem i za zezwoleniem Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Działania te poprzedzone są wyprzedzającymi badaniami archeologicznymi prowadzonymi na koszt inwestora, który winien liczyć się z koniecznością zlecenia dodatkowych badań lub opracowań studialnych archeologicznych, architektonicznych, stratygraficznych, dendrochronologicznych i innych.

7. Wykaz dóbr kultury w mieście Syców, podlegających ochronie.

8. Wykaz stanowisk archeologicznych w mieście Syców podlegających ochronie:

1) Stanowisko nr 1: Grób szkieletowy, wczesne średniowiecze, Muzeum Archeologiczne we Wrocławiu, mapa 2710.

2) Stanowisko nr 2: Grób ciałopalny, datowanie nieokreślone, Muzeum Archeologiczne we Wrocławiu, mapa 2710.

3) Stanowisko nr 3: Grób ciałopalny, datowanie nieokreślone, Muzeum Archeologiczne we Wrocławiu, mapa 2710.

4) Stanowisko nr 4: Grób ciałopalny, kultura łużycka, Muzeum Archeologiczne we Wrocławiu, mapa 2710.

5) Stanowisko nr 5: Osada, okres nowożytny, Muzeum Archeologiczne we Wrocławiu, mapa 2771.

6) Stanowisko nr 6: Grodziska, prawdopodobnie pradzieje, średniowiecze. Proponuje się badania sondażowe w celu wyjaśnienia chronologii grodziska i oznakowanie go kamienną tablicą.