INFORMACJA O DZIAŁALNOŚCI GMINNEGO OŚRODKA POMOCY SPOŁECZNEJ W MĘCINCE ZA 2002 r.

Ustawa o pomocy społecznej z dnia 29 listopada 1990 r. wprowadziła państwowy system, nakładający na organy administracji rządowej i samorządowej obowiązek niesienia pomocy osobom i rodzinom, które znalazły się w trudnej sytuacji bytowej, której nie są w stanie samodzielnie pokonać.

Celem pomocy społecznej jest zaspokajanie niezbędnych potrzeb życiowych osób i rodzin oraz umożliwienie im bytowania w warunkach odpowiadających godności człowieka.

Pomoc społeczna powinna w miarę możliwości doprowadzić do życiowego usamodzielnienia osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem.

Rodzaj, forma i zakres udzielanej pomocy społecznej powinny być dostosowane do okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy.

Zgodnie z art. 2a ust. 1:

1) rodzina to – osoby spokrewnione lub niespokrewnione pozostające w faktycznym związku wspólnie zamieszkujące i gospodarujące;

2) dochód rodziny – oznacza to sumę miesięcznych dochodów osób w rodzinie z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, pomniejszoną o miesięczne obciążenie podatkiem dochodowym od osób fizycznych, składki z tytułu ubezpieczeń: emerytalnego, rentowych i chorobowego, określonych w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych oraz o kwotę wysokości alimentów, świadczonych przez osoby w rodzinie na rzecz innych osób, jednorazowe pieniężne świadczenia socjalne oraz świadczenia w naturze, a także kwotę zwiększenia zasiłku rodzinnego na trzecie i kolejne dziecko oraz dziecko samotnej matki, uprawnione do zasiłku pielęgnacyjnego.

Świadczenia pomocy społecznej udzielane są na wniosek osoby zainteresowanej, jej przedstawiciela ustawowego lub innej osoby, za zgodą osoby zainteresowanej lub jej przedstawiciela ustawowego.

Decyzja o przyznaniu świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej musi być poprzedzona przeprowadzeniem wywiadu środowiskowego przez pracownika socjalnego w miejscu zamieszkania osoby zainteresowanej bądź miejscu stałego lub czasowego pobytu osoby zainteresowanej. Podczas przeprowadzania wywiadu rodzinnego ustala się sytuację życiową osoby lub rodziny (ekonomiczną, zawodową, zdrowotną, mieszkaniową itp.), przyczyny występujących problemów oraz możliwości wsparcia. Równocześnie wywiad środowiskowy ma także na celu ustalenie możliwości udzielenia pomocy ze strony osób zobowiązanych do alimentacji, niezamieszkujących wspólnie z osobą ubiegającą się o udzielenie pomocy.

W postępowaniu w sprawie świadczeń pomocy społecznej należy kierować się przede wszystkim dobrem osób korzystających z pomocy społecznej i ochroną ich dóbr osobistych. W szczególności nie należy podawać do wiadomości nazwisk osób korzystających z pomocy społecznej oraz rodzaju i zakresu przyznanego świadczenia.

Pomocy społecznej za zasadach określonych w ustawie udziela się osobom i rodzinom, w szczególności z powodu:

1) ubóstwa,

2) sieroctwa,

3) bezdomności,

4) potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności,

5) bezrobocia,

6) niepełnosprawności,

7) długotrwałej choroby,

8) bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych,

9) alkoholizmu lub narkomanii,

10) trudności w przystosowaniu do życia po opuszczeniu zakładu karnego,

11) klęski żywiołowej lub ekologicznej.

Zadania z zakresu pomocy społecznej podzielone zostały ustawą z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity: Dz. U. z 1998 r. Nr 64, poz. 414 z późniejszymi zmianami) na zadania zlecone – finansowane z budżetu centralnego i zadania własne – finansowane z budżetu gminy.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 cytowanej powyżej ustawy o pomocy społecznej do zadań własnych z zakresu pomocy społecznej, realizowanych przez gminy należą:

1) prowadzenie domów pomocy społecznej, ośrodków wsparcia o zasięgu lokalnym oraz kierowanie do nich osób wymagających opieki,

2) przyznawanie i wypłacanie zasiłków celowych i specjalnych celowych,

3) przyznawanie pomocy rzeczowej,

3a) przyznawanie pomocy w naturze na ekonomiczne usamodzielnienie,

3b) przyznawanie i wypłacanie zasiłków i pożyczek na ekonomiczne usamodzielnienie,

4) inne zadania z zakresu pomocy społecznej wynikające z rozeznanych potrzeb gminy.

2. Do zadań własnych z zakresu pomocy społecznej o charakterze obowiązkowym, realizowanych przez gminy, należy:

1) udzielanie schronienia, posiłku, niezbędnego ubrania osobom tego pozbawionym, w tym osobom bezdomnym,

1a) organizowanie i prowadzenie gminnych ognisk wychowawczych, świetlic i klubów środowiskowych dla dzieci, a także organizowanie mieszkań chronionych,

2) świadczenie usług opiekuńczych, w tym specjalistycznych, w miejscu zamieszkania,

3) udzielanie zasiłku celowego na pokrycie wydatków na świadczenia zdrowotne osób bezdomnych i innych osób niemających dochodu i możliwości ubezpieczenia się na podstawie przepisów o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym,

3a) udzielanie zasiłku celowego na pokrycie wydatków powstałych w wyniku zdarzenia losowego,

4) praca socjalna,

5) sprawienie pogrzebu, w tym osobom bezdomnym,

6) zapewnienie środków na wynagrodzenia dla pracowników i warunków realizacji ww. zadań.

Zgodnie z art. 11 ustawy o pomocy społecznej zadania zlecone gminie obejmują:

1) przyznawanie i wypłacanie zasiłków stałych, rent socjalnych,

2) przyznawanie i wypłacanie zasiłków okresowych, gwarantowanych okresowych i specjalnych okresowych,

2a) opłacanie składek na ubezpieczenie społeczne za osoby, o których mowa w art. 27 ust. 1 i 2 oraz w art. 31 ust. 4a (tzn. osoby pobierające zasiłek stały, gwarantowany zasiłek okresowy),

2b) opłacanie składek na ubezpieczenie zdrowotne określonych w przepisach o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym,

3) przyznawanie i wypłacanie zasiłku celowego na pokrycie wydatków powstałych w wyniku klęski żywiołowej lub ekologicznej,

4) przyznawanie zasiłku celowego w formie biletu kredytowanego,

5) świadczenie specjalistycznych usług opiekuńczych, przysługujących na podstawie przepisów o ochronie zdrowia psychicznego,

6) organizowanie i prowadzenie środowiskowych domów samopomocy,

7) zadania wynikające z rządowych programów pomocy społecznej bądź innych ustaw, mających na celu ochronę poziomu życia osób i rodzin po zapewnieniu odpowiednich środków,

8) utworzenie i utrzymanie ośrodka pomocy społecznej i zapewnienie środków na wynagrodzenia pracowników.

Zadania zlecone gminie zostały podzielone zgodnie z ustawą o pomocy społecznej na zadania obligatoryjne, do których należą: zasiłki stałe, zasiłki stałe wyrównawcze, gwarantowane zasiłki okresowe, świadczenia z tytułu ochrony macierzyństwa, renty socjalne, opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz świadczenia o charakterze fakultatywnym, do których należą zasiłki okresowe.

Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej przyznaje i wypłaca zasiłki rodzinne i pielęgnacyjne zgodnie z przepisami Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Również do zadań z zakresu zadań zleconych należy przyznawanie i wypłacanie pomocy kombatantom, osobom represjonowanym, wdowom po kombatantach i osobach represjonowanych zgodnie z ustawą o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego.

Ostatnia nowelizacja ustawy o pomocy społecznej wprowadziła na ośrodki pomocy społecznej obowiązek współpracy z Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w zakresie umieszczania dzieci w rodzinach zastępczych.

Zadania z zakresu pomocy społecznej wykonują pracownicy Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej Męcinka (kierownik, główny księgowy 1/2 etatu, 2 pracowników socjalnych, 6 opiekunek domowych).

Plan wydatków w rozdz. 85319 Ośrodki Pomocy Społecznej wynosi ogółem 226.493,00 zł w tym:

– wydatki osobowe – wynagrodzenia 153.876,00 zł

– dodatkowe wynagrodzenie roczne – 12.000,00 zł

– składki ZUS i FP – 32.957,00 zł

– wydatki osobowe nie zaliczane do funduszu płac – 6.209,00 zł

– Fundusz Świadczeń Socjalnych – 3.809,00 zł

– Wydatki rzeczowe – 17.526,00 zł

Wynagrodzenia dla pracowników wypłacane są zgodnie z regulaminem płacowym. Wydatki osobowe łącznie z pochodnymi; FŚS; świadczeniami BHP wykonano w kwocie 208.851,00 zł; kwota wydatkowana na materiały biurowe (druki, materiały piśmienne, papier maszynowy, kserograficzny, środki czystości, paliwo do samochodu służbowego itp.) wynosi 4.600,00 zł. W związku ze zwiększeniem ilości wykonywanych zadań przez GOPS zakupiono komputer do prac biurowych w kwocie 2.200,00 zł; zakupiono dwa biurka w kwocie 630,00 zł; opłaty pocztowe, znaczki i prowizje bankowe za obsługę wypłat świadczeń i prowizje za obsługę rachunków bankowych wyniosły 6.700,00 zł. Remont kserokopiarki “Mita 1755” – 1.132,00 zł; usługi telefoniczne 2.260,00 zł. Jednostka posiada zobowiązania wobec ZUS i Urzędu Skarbowego w kwocie 5.451,96 zł z terminem płatności w styczniu 2003 r.

Pracownikiem socjalnym zgodnie z przepisami ustawy o pomocy społecznej może być osoba, która posiada dyplom pracownika socjalnego, dyplom ukończenia studiów wyższych w wyższej szkole zawodowej o specjalności “praca socjalna” lub ukończyła studia wyższe na kierunkach: pedagogika, politologia i nauki społeczne, psychologia, socjologia.

Zgodnie z cytowanym powyżej przepisem ustawy o pomocy społecznej wszyscy pracownicy Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej posiadają wymagane wykształcenie.

Do zadań pracownika socjalnego należy:

1) wspomaganie osób i rodzin wymagających pomocy w osiągnięciu możliwie pełnej aktywności społecznej,

2) współdziałanie z grupami i społecznościami lokalnymi, mające na celu rozwijanie w nich zdolności do samodzielnego rozwiązywania własnych problemów,

3) organizowanie różnorodnych form pomocy, a także udział w rozwijaniu infrastruktury odpowiadającej zmieniającym się potrzebom społecznym,

4) zapobieganie procesowi marginalizacji osób i grup, a także przeciwdziałanie negatywnym zjawiskom w środowisku lokalnym.

Pracownik socjalny:

1) kieruje się zasadą dobra osób i rodzin, którym służy, poszanowania ich godności i prawa tych osób do samostanowienia,

2) ma obowiązek przeciwdziałania praktykom niehumanitarnym i dyskryminującym osobę, rodzinę lub grupę,

3) ma obowiązek udzielać osobom, którym służy, pełnej informacji o przysługujących im świadczeniach i dostępnych formach pomocy,

4) jest zobowiązany zachować w tajemnicy informacje uzyskane w toku czynności zawodowych, także po ustaniu zatrudnienia, chyba że działa to przeciwko dobru osoby lub rodziny,

5) jest zobowiązany do podnoszenia swoich kwalifikacji zawodowych.