1. Rada działa zgodnie z rocznym planem pracy.

2. Rada może na bieżąco dokonywać zmian i uzupełnień w planie pracy.

§ 16

1. Rada rozpatruje na sesjach i rozstrzyga w drodze uchwał wszystkie sprawy należące do jej kompetencji – określonych w ustawie o samorządzie gminnym, innych przepisach prawa.

2. W sprawach, w których rada nie realizuje swoich uprawnień stanowiących i kontrolnych może wyrażać swoje stanowisko. Stanowisko rady nie rodzi skutków prawnych.

§ 17

1. O terminie, miejscu i proponowanym porządku obrad sesji powiadamia się najpóźniej na 3 dni robocze przed terminem obrad listownie lub w inny skuteczny sposób.

2. Do zawiadomienia na sesję dołącza się porządek obrad, projekty uchwał oraz inne niezbędne materiały.

3. Zawiadomienie o sesji podaje się do wiadomości mieszkańców poprzez wywieszenie informacji na tablicach ogłoszeń lub w inny sposób zwyczajowo przyjęty.

§ 18

1. Sesje rady są jawne.

2. W sesjach rady uczestniczy Burmistrz, Zastępca Burmistrza, Skarbnik Gminy, Sekretarz Gminy.

3. W obradach uczestniczą również zaproszeni przedstawiciele instytucji, eksperci, pracownicy Urzędu Miasta lub jednostek organizacyjnych gminy, którzy zostali wyznaczeni do referowania sprawy.

4. Osoby wymienione w ust. 3 uczestniczą w sesji w zakresie porządku obrad, który dotyczy ich sprawy.

§ 19

1. Sesje rady odbywają się na jednym posiedzeniu. Jednakże rada może postanowić o przerwaniu sesji i kontynuowaniu obrad w innym terminie na kolejnym posiedzeniu.

2. Rada może obradować tylko w obecności, co najmniej połowy ustawowego składu rady (kworum).

3. W przypadku stwierdzenia braku kworum w trakcie posiedzenia przewodniczący przerywa obrady i wyznacza nowy termin posiedzenia tej sesji.

4. Uchwały podjęte do tego momentu zachowują moc obowiązującą.

5. Fakt przerwania obrad oraz nazwiska i imiona radnych, którzy opuścili obrady przed ich zakończeniem odnotowuje się w protokole.

§ 20

1. Sesję zwołuje, otwiera i zamyka przewodniczący lub wyznaczony wiceprzewodniczący. Jeżeli sesji nie może prowadzić przewodniczący lub wiceprzewodniczący rada może postanowić, że obradom lub ich części przewodniczy radny wybrany przez radę w głosowaniu jawnym.

2. Rada na wniosek przewodniczącego może powołać spośród radnych sekretarza obrad i powierzyć mu prowadzenie wyników jawnego głosowania.

§ 21

1. Po stwierdzeniu kworum przewodniczący stawia wniosek o przyjęcie zaproponowanego porządku obrad.

2. Przewodniczący rady prowadzi obrady zgodnie z ustalonym porządkiem obrad.

3. Porządek obrad powinien zawierać:

4. Zmiana porządku obrad w trakcie posiedzenia może dotyczyć tylko zmiany kolejności rozpatrywania poszczególnych punktów.

5. Wcześniejsze opuszczenie sesji przez radnego wymaga poinformowania przewodniczącego rady.

§ 22

1. Interpelacje i zapytania kierowane są do Burmistrza.

2. Interpelacje dotyczą spraw gminnej wspólnoty o zasadniczym charakterze.

3. Interpelacje powinny zawierać konkretne przedstawienie stanu faktycznego, będącego jej przedmiotem oraz wynikające zeń pytania.

4. Interpelacje składa się na ręce Przewodniczącego Rady; Przewodniczący niezwłocznie przekazuje interpelację adresatowi.

5. Odpowiedź na interpelację jest udzielna w formie pisemnej w terminie 21 dni na ręce Przewodniczącego Rady i radnego składającego interpretację. Odpowiedzi udziela Burmistrz lub osoby przez niego upoważnione.

6. W razie uznania odpowiedzi za niewystarczającą radny może zwrócić się do przewodniczącego rady o nakazanie niezwłocznego uzupełnienia odpowiedzi.

7. Przewodniczący Rady informuje radnych o złożonych interpelacjach i odpowiedziach na nie na najbliższej sesji rady, w ramach odrębnego punktu porządku obrad.

§ 23

1. Zapytania składa się w sprawach aktualnych problemów gminy, a także w celu uzyskania informacji o konkretnym stanie faktycznym.

2. Zapytania formułowane są pisemnie i składane na ręce Przewodniczącego rady lub ustnie na sesji rady. Jeśli bezpośrednia odpowiedź na zapytanie nie jest możliwa, pytany udziela odpowiedzi pisemnej w terminie 14 dni.

§ 24

1. Przewodniczący Rady prowadzi obrady wg ustalonego porządku obrad otwierając i zamykając dyskusję nad każdym z punktów.

2. Przewodniczący rady udziela głosu wg kolejności zgłoszeń.

3. W czasie rozpatrywania projektu uchwały w pierwszej kolejności udziela się głosu referentowi sprawy oraz przedstawicielowi komisji opiniującej projekt, liderowi klubu, następnie pozostałym radnym zgodnie z ust. 1.

4. Przewodniczący rady udziela głosu osobie niebędącej radnym po wyczerpaniu listy radnych zgłoszonych do dyskusji, przedstawiając pisemny lub ustny wniosek mieszkańców w sprawie.

§ 25

1. Wnioskiem formalnym jest wniosek o:

2. W sprawie formalnej głosu udziela się poza zgłoszeniem do dyskusji.

3. Rada rozstrzyga o wniosku formalnym po wysłuchaniu wnioskodawcy oraz jednego głosu ze stanowiskiem odmiennym.

4. Wnioski w sprawach formalnych rozstrzyga rada niezwłocznie po ich zgłoszeniu zwykłą większością głosów. Wniosek określony w ust. 1 (stwierdzenie kworum jest przyjmowany bez głosowania).

5. Wniosek o głosowanie bez dyskusji nie może dotyczyć uchwały budżetowej, udzielenia absolutorium, planów finansowych i sprawozdań z tego zakresu, zmian w Statucie Miasta, odwołania Skarbnika Gminy, Sekretarza Gminy, Przewodniczącego Rady, Wiceprzewodniczącego.

§ 26

1. Przewodniczący czuwa nad sprawnym przebiegiem i przestrzeganiem porządku obrad zgodnie z regulaminem.

2. Rada może określić dopuszczalny czas wystąpień w rozpatrywanym porządku obrad.

3. Jeżeli mówca odbiega od przedmiotu obrad lub znacznie przewleka swoje przemówienie przewodniczący zwraca mu na to uwagę. Po dwukrotnym zwróceniu uwagi może odebrać glos.

4. Jeżeli treść lub forma wystąpienia mówcy w sposób oczywisty zakłócają porządek obrad lub powagę sesji przewodniczący przywołuje mówcę do porządku, lub odbiera mu glos. Fakt ten odnotowuje się w protokole sesji.

5. Po wyczerpaniu listy mówców przewodniczący zamyka dyskusję.

6. W razie potrzeby zarządza przerwę w celu umożliwienia właściwej komisji lub Burmistrzowi ustosunkowanie się do zgłoszonych wniosków i przygotowanie poprawek w rozpatrywanym dokumencie.

7. Od momentu rozpoczęcia procedury głosowania w danej sprawie nieudziela się głosu.

8. Radny ma prawo złożyć treść swojego wystąpienia na piśmie do protokołu sesji w przypadku, gdy lista mówców została zamknięta lub odebrany został mu głos. Przewodniczący informuje o tym radę.

9. Po uprzednim ostrzeżeniu przewodniczący może nakazać opuszczenie sali tym osobom z pośród publiczności, które swoim zachowaniem lub wystąpieniem zakłócają porządek obrad, bądź naruszają powagę sesji.

§ 27

§ 28

1. Z inicjatywą podjęcia uchwały mogą wystąpić:

2. Wniosek o podjęcie uchwały powinien zawierać:

3. W przypadku podjęcia inicjatywy uchwałodawczej przez komisję rady, grupę radnych, klub radnych, Burmistrz wyraża swoje stanowisko do projektu uchwały.

Opinię do projektu uchwały przedstawia na sesji Burmistrz lub osoba przez niego upoważniona.

§ 29

1. Projekt uchwały przygotowanej przez Burmistrza powinien określać w szczególności:

2. Projekt uchwały wniesionej na sesję wymaga opinii Radcy Prawnego, co do zgodności uchwały z prawem oraz opinii właściwych komisji rady.

3. Do projektu uchwały dołącza się także wymagane prawem opinie.

4. Do projektu dołącza się uzasadnienie, w którym powinna być zawarta potrzeba podjęcia uchwały oraz informacje o skutkach finansowych jej realizacji.

§ 30

1. Rada podejmuje uchwały i zajmuje stanowiska w sprawach objętych porządkiem obrad.

2. Podjęte uchwały opatruje się numerem i datą.

3. Uchwały podpisuje przewodniczący rady.

4. W przypadku nieobecności na sesji przewodniczącego rady uchwały podpisuje wiceprzewodniczący.

§ 31

1. W głosowaniu na sesjach biorą udział wyłącznie radni.

2. Głosowanie na sesjach jest jawne, chyba że obowiązek głosowania tajnego wynika z przepisów prawa.

3. Rada może zarządzić głosowanie imienne w przypadku, gdy przepisy ustawy nie wymagają głosowania tajnego.

4. W głosowaniu tajnym radni głosują na kartach opatrzonych pieczęcią rady.

5. W głosowaniach imiennych radni głosują na kartach opatrzonych pieczęcią rady oraz nazwiskiem i imieniem radnego.

6. Głosowanie w sprawie absolutorium jest jawne.

§ 32

1. Rada podejmuje uchwały zwykłą większością głosów w obecności, co najmniej połowy składu rady w głosowaniu jawnym przez podniesienie ręki, chyba że ustawa o samorządzie gminnym lub Statut Miasta stanowią inaczej.

2. Stanowiska rozstrzygane są zwykłą większością głosów.

3. Bezwzględna liczba głosów ustawowego składu rady ma miejsce wtedy, gdy liczba “za” jest większa niż połowa ustawowego składu rady.

4. Zwykła większość głosów występuje wtedy, gdy liczba głosów “za” jest większa niż liczba głosów “przeciw”.

5. Na zwykłą większość głosów nie mają wpływu głosy wstrzymujące.

6. Głosowanie jawne przeprowadza przewodniczący rady.

7. Głosowanie tajne przeprowadza wybrana na sesji Komisja Skrutacyjna.

8. Wyniki głosowania jawnego odnotowuje się w protokole sesji, a wyniki głosowania tajnego w protokole Komisji Skrutacyjnej.

§ 33

1. Przewodniczący rady przed głosowaniem przedstawia projekty uchwały, omawia zgłoszone poprawki, wyjaśnia skutki wiążące się z jej uchwaleniem.

2. Głosowanie nad całością uchwały może zostać odroczone na czas potrzebny do stwierdzenia czy wskutek przyjętych poprawek nie zachodzą sprzeczności pomiędzy poszczególnymi przepisami projektu i czy są one zgodne z innymi przepisami prawa.

§ 34

1. Z sesji sporządzany jest protokół, w którym odnotowuje się stwierdzenia prawomocności posiedzenia, porządek obrad, uchwały rady oraz podstawowe informacje z przebiegu posiedzenia, główne tezy wystąpień, wnioski i wyniki głosowania.

2. Załącznikami do protokołu są:

3. Protokół wykłada się do wglądu w biurze rady.

4. Ostateczny tekst protokołu wykłada się do wglądu na 3 dni robocze przed kolejną sesją.

5. Odpis przyjętego protokołu otrzymuje Burmistrz.

6. Protokół podpisuje przewodniczący rady, a w przypadku jego nieobecności wiceprzewodniczący.

§ 35

1. Zadaniem przewodniczącego jest wyłącznie organizowanie pracy rady oraz prowadzenie obrad rady.

2. Przewodniczący może wyznaczyć do wykonywania swoich zadań wiceprzewodniczącego.

3. Udziela prasie i innym środkom masowego przekazu informacji o działalności rady.

4. Pełni dyżury – poświęcone przyjmowaniu mieszkańców w sprawach skarg i wniosków.

§ 36

1. Przewodniczący rady:

§ 37

1. Rada ze swojego grona powołuje stałe i doraźne komisje do określonych zadań ustalając przedmiot działania oraz skład osobowy.

2. Składy osobowe poszczególnych komisji określają odpowiednie uchwały rady.

3. W posiedzeniach komisji mogą uczestniczyć radni niebędący członkami. Mogą oni zabierać głos w dyskusji i składać wnioski bez prawa udziału w głosowaniu.

§ 38

1. Radny uczestniczy w pracy komisji, do której został wybrany.

2. Przewodniczących komisji oraz ich zastępców wybierają członkowie komisji.

§ 39

§ 40

1. Komisja rewizyjna.

2. Komisja budżetu i infrastruktury społecznej.

3. Komisja mienia komunalnego i infrastruktury technicznej.

§ 41

1. Rada kontroluje działalność Burmistrza oraz gminnych jednostek organizacyjnych i w tym celu powołuje Komisję Rewizyjną.

2. Komisja Rewizyjna opiniuje wykonanie budżetu gminy i występuje z wnioskiem do rady w sprawie udzielenia lub nieudzielania absolutorium. Wniosek w sprawie absolutorium podlega zaopiniowaniu przez Regionalną Izbę Obrachunkową.

§ 42

Komisji Rewizyjnej powierza się:

1. Kontrolę realizacji budżetu.

2. Kontrolę realizacji planów finansowych w jednostkach podporządkowanych Radzie Gminy.

3. Kontrolę zabezpieczenia mienia komunalnego we wszystkich jednostkach organizacyjnych.

4. Kontrolę realizacji uchwał i wniosków przyjętych przez radę.

5. Dokonywanie corocznej oceny pracy Burmistrza.

6. Rozpatrywanie skarg na działalność Burmistrza oraz przygotowanie stanowiska komisji dla rady celem podjęcia uchwały.

7. Sprawowanie kontroli w zakresie przestrzegania przez organy gminy Statutu Miasta i regulaminów uchwalonych przez radę.

8. Komisja wykonuje także inne zadania zlecone przez radę w zakresie kontroli.

9. Raz w roku przedstawia radzie sprawozdanie ze swojej pracy.

10. Zasady i tryb działania Komisji Rewizyjnej określa Regulamin Pracy Komisji Rewizyjnej.

§ 43

1. Opiniowanie projektów założeń polityki społeczno- -gospodarczej oraz materiałów przedkładanych z wykonania uchwały budżetowej.

2. Zapoznanie się z uwagami i informacjami otrzymywanymi z Regionalnej Izby Obrachunkowej i przedkładanie radzie stanowisk w tej sprawie.

3. Kontrolowanie zgodności zwoływanych sesji budżetowych w oparciu o uchwały rady w tej sprawie oraz przepisy z zakresu gospodarki finansowej gminy.

4. Opiniowanie i kontrolowanie każdej sprawy z zakresu realizacji uchwały budżetowej i planów finansowych jednostek organizacyjnych gminy.

5. Przedkładanie radzie stanowisk i opinii z zakresu wykorzystywania środków finansowych przez jednostki organizacyjne gminy.

6. Opiniowanie wniosków w sprawie zaciągania pożyczek przez gminę i przyjmowanie innych zobowiązań finansowych.

7. Przygotowanie stanowisk oraz dokonywanie kontroli pod kątem interesów gminy z uwzględnieniem kryteriów legalności, rzetelności i sprawności organizacyjnej.

8. Opiniowanie i inicjowanie zadań, działań z zakresu ustroju gminy, w tym ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami oraz polityki prorodzinnej.

9. Kontrolowanie wykonania uchwał z zakresu polityki społecznej na obszarze gminy.

10. Opiniowanie i wnoszenie uwag do realizacji gminnego programu profilaktyki i przeciwdziałania alkoholizmowi.

11. Przedkładanie radzie wniosków i uwag pokontrolnych.

12. Komisja pracuje w oparciu o plan zatwierdzony przez radę.

13. Komisja przeprowadza kontrolę zgodnie z planem kontroli przyjętym przez radę.

§ 44

1. Wnioskowanie i inicjowanie w sprawach zasad zarządzania mieniem komunalnym.

2. Wnioskowanie i inicjowanie zmian w sprawie zasad i trybu korzystania z urządzeń infrastruktury technicznej i użyteczności publicznej.

3. Zgłaszanie uwag i wniosków do tworzenia, likwidacji, reorganizacji zakładów i jednostek budżetowych wyposażonych w majątek gminy.

4. Inicjowanie w zakresie ładu przestrzennego i gospodarki nieruchomościami.

5. Zgłaszanie uwag i kontrolowanie stanu utrzymania dróg, ulic, organizacji ruchu drogowego, zaopatrywania ludności w wodę, energię, gaz, utrzymanie czystości na obszarze gminy, utrzymanie targowiska.

6. Kontrolowanie wykonania uchwał rady z zakresu zbywania lub nabywania majątku gminy.

7. Opiniowanie i kontrolowanie spraw z zakresu porządku publicznego i ochrony przeciwpożarowej, w tym funkcjonowania OSP oraz ochrony przeciwpowodziowej.

8. Zgłaszanie uwag i przeprowadzenie kontroli z zakresu działalności ALK.

9. Wnioskowanie i opiniowanie spraw z zakresu rolnictwa, zasobów leśnych i ochrony środowiska.

10. Wnioskowanie w sprawach melioracji i gospodarki wodnej, geodezji i ochrony gruntów.

11. Sprawy leśnictwa, zadrzewień, utrzymania parków, ochrony środowiska i zasobów naturalnych.

12. Przedkładanie radzie wniosków i uwag pokontrolnych.

13. Komisja pracuje w oparciu o plan zatwierdzony przez radę.

14. Komisja przeprowadza kontrole zgodnie z planem kontroli przyjętym przez radę.

§ 45

1. Komisje stałe przedstawiają radzie sprawozdania ze swej działalności raz w roku.

2. Stałe komisje zobowiązane są do wzajemnego informowania się w sprawach będących przedmiotem wspólnego zainteresowania.

3. Realizacja postanowień zawartych w ust. 2 następuje poprzez:

§ 46

1. Komisje działają na posiedzeniach oraz poprzez wytypowanych członków badających poszczególne sprawy z upoważnienia komisji.

2. Komisja Rewizyjna pracuje w składzie 5 osobowym. Komisja Budżetu i Infrastruktury Społecznej w składzie 7–9 osób, Komisja Mienia Komunalnego i Infrastruktury technicznej w składzie 4–7 osób.

3. Komisje mogą obradować tylko w obecności, co najmniej połowy swojego składu.

4. Komisja lub jej przewodniczący może zaprosić na posiedzenie inne osoby, których obecność lub wypowiedzi są niezbędne ze względu na przedmiot rozpatrywanej sprawy.

5. Decyzje komisji mogą przybierać formy stanowisk, opinii, wniosków i sprawozdań.

6. Decyzje komisji zapadają zwykłą większością głosów.

§ 47

1. Przewodniczący komisji kieruje pracami komisji, w szczególności ustala terminy, porządek dzienny posiedzenia, wyznacza sprawozdawców do poszczególnych spraw na sesji rady, zwołuje posiedzenia komisji i kieruje jej obradami.

2. Z upoważnienia przewodniczącego komisji może go zastąpić jego zastępca.

3. Przewodniczący komisji zobowiązany jest zwołać posiedzenie komisji na pisemne żądanie większości członków komisji lub przewodniczącego rady.

§ 48

1. Decyzje komisji są przedstawiane na bieżąco radzie, jeżeli dotyczą punktów porządku obrad sesji.

2. Decyzje niezwiązane z porządkiem obrad sesji są przedstawione w ramach sprawozdań rocznych.

3. Ze względu na wagę niektórych problemów mogą być one zgłaszane przez przewodniczących komisji jako propozycje do porządku obrad następnej sesji.

§ 49

1. Kluby Radnych są niezależnymi organizacjami radnych tworzonymi w celu reprezentowania interesów istotnych dla społeczności lokalnej oraz realizacji przyjętych programów.

2. Przynależność do klubu radnych jest dobrowolna.

3. Klub nie może liczyć mniej niż trzech radnych.

4. Każdy radny ma prawo należeć tylko do jednego klubu.

5. Organizację wewnętrzną oraz tryb pracy, kluby regulują we własnym zakresie.

6. Kluby mają prawo korzystać z pomieszczeń znajdujących się w instytucjach podporządkowanych Burmistrzowi.

7. Działalność klubu nie obciąża budżetu gminy.

8. Kluby radnych mają prawo korzystania z lokalnych środków masowego przekazu.

§ 50

1. Radny ma prawo do uzyskania wszystkich niezbędnych informacji i dokumentów do jego pracy od organów gminy, z wyjątkiem ustawowych ograniczeń.

2. Udostępnienie dokumentu radnemu polega na przedłożeniu żądanego dokumentu:

3. Dokumenty udostępnia się niezwłocznie, a w sytuacjach uniemożliwiających natychmiastowe udostępnienie, najpóźniej w trzecim dniu roboczym od daty zgłoszenia wniosku przez radnego.

§ 51

1. Radni otrzymują miesięczną dietę. Wysokość oraz tryb jej wypłacania określa odrębna uchwała.