1. Rada obraduje na sesjach i rozstrzyga w drodze uchwał sprawy należące do jej kompetencji, określone w ustawie o samorządzie gminnym oraz w innych ustawach, a także w przepisach prawnych wydawanych na podstawie ustaw.

2. Oprócz uchwał Rada może podejmować:

1. Rada odbywa sesje zwyczajne z częstotliwością potrzebną do wykonania zadań Rady, nie rzadziej jednak niż raz na kwartał.

2. Sesjami zwyczajnymi są sesje przewidziane w planie pracy Rady oraz sesje nieprzewidziane w planie ale zwołane w zwykłym trybie.

3. W przypadku niecierpiącym zwłoki, a także w sytuacjach określonych w odrębnych przepisach zwołuje się sesje nadzwyczajne.

4. Sesje nadzwyczajne są zwoływane przez Przewodniczącego na pisemny wniosek Burmistrza lub co najmniej 1/4 ustawowego składu Rady w ciągu 7 dni od dnia złożenia wniosku jednak nie wcześniej niż 24 godziny po złożeniu wniosku.

1. Sesje przygotowuje Przewodniczący.

2. Przygotowanie sesji obejmuje:

3. Sesje zwołuje Przewodniczący Rady lub Wiceprzewodniczący na podstawie pisemnego upoważnienia Przewodniczącego.

4. O terminie, miejscu i proponowanym porządku obrad sesyjnych zawiadamia się radnych najpóźniej na 7 dni przed terminem obrad, za pomocą listów poleconych lub w inny sposób zapewniający skuteczne zawiadomienie w powyższym terminie. Do zawiadomienia o zwołaniu sesji dołącza się porządek obrad wraz z projektami uchwał.

5. O terminie, miejscu i proponowanym porządku obrad sesji nadzwyczajnej zawiadamia się radnych najpóźniej na 24 godziny przed terminem obrad. Do zawiadomienia o zwołaniu sesji dołącza się porządek obrad wraz z projektami uchwał.

6. W razie niedotrzymania terminu, o którym mowa w ustępie 4, Rada może postanowić o odroczeniu sesji i wyznaczyć nowy termin jej odbycia.

7. Wniosek o odroczenie sesji może być zgłoszony przez radnego tylko na początku obrad, przed głosowaniem nad ewentualnym wnioskiem o zmianę porządku obrad.

8. Zawiadomienie o terminie, miejscu i przedmiocie obrad Rady powinno być podane do publicznej wiadomości w sposób zwyczajowo przyjęty.

§ 29

1. Sesja odbywa się na jednym lub kilku posiedzeniach. Posiedzenie nie powinno trwać dłużej niż 8 godzin. Po tym czasie każdy z radnych może zgłosić wniosek o przerwanie posiedzenia i kontynuowanie obrad w innym terminie.

2. Na wniosek Przewodniczącego obrad bądź radnego Rada może postanowić o przerwaniu sesji i kontynuowaniu obrad w innym wyznaczonym terminie na kolejnym posiedzeniu tej samej sesji.

3. O przerwaniu sesji w trybie przewidzianym w ust. 2, Rada może postanowić w szczególności ze względu na niemożliwość wyczerpania porządku obrad, potrzebę uzyskania dodatkowych materiałów lub inne nieprzewidziane przeszkody, uniemożliwiające Radzie właściwe obradowanie lub podjęcie uchwał.

4. Fakt przerwania obrad oraz imiona i nazwiska radnych, którzy bez usprawiedliwienia opuścili obrady przed ich zakończeniem, odnotowuje się w protokole.

§ 30

1. Sesję otwiera, prowadzi i zamyka Przewodniczący Rady.

2. Przewodniczący może w trakcie trwania sesji przekazać prowadzenie części obrad wyznaczonemu Wiceprzewodniczącemu.

3. Rada na wniosek Przewodniczącego Rady może powołać spośród radnych sekretarza obrad i powierzyć mu rejestrowanie zgłoszonych wniosków, obliczanie wyników głosowania jawnego, sprawdzanie kworum oraz wykonywanie innych czynności o podobnym charakterze.

§ 31

1. Otwarcie sesji następuje po wypowiedzeniu przez Przewodniczącego Rady formuły: “Otwieram sesję Rady Miejskiej w Wołowie”.

2. Po otwarciu sesji Przewodniczący Rady stwierdza na podstawie listy obecności kworum, a w razie jego braku wyznacza nowy termin posiedzenia i zamyka obrady.

§ 32

1. Po stwierdzeniu prawomocności obrad Przewodniczący przedstawia do uchwalenia projekt porządku obrad. (Rozstrzygnięciem nadzorczym Wojewody Dolnośląskiego PN.II.0911-10/8/03 z dnia 17 lutego 2003 r. stwierdzono nieważność § 32 ust. 1).

2. Z wnioskiem o uzupełnienie bądź zmianę w projekcie porządku obrad może wystąpić Burmistrz, zastępca Burmistrza na podstawie pisemnego upoważnienia Burmistrza, 1/4 ustawowego składu Rady lub komisja na piśmie wraz z uzasadnieniem do godziny 12.00 dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia sesji.

3. Po wykonaniu czynności wskazanych w ust. 1 i 2 Rada w głosowaniu jawnym przyjmuje porządek obrad sesji.

4. Rada może wprowadzić zmiany w porządku obrad bezwzględną większością głosów ustawowego składu Rady. (Rozstrzygnięciem nadzorczym Wojewody Dolnośląskiego PN.II.0911-10/8/03 z dnia 17 lutego 2003 r. stwierdzono nieważność § 32 ust. 4).

§ 33

1. Porządek obrad, z zastrzeżeniem ust. 2, obejmuje w szczególności:

2. Porządek obrad pierwszej sesji powinien obejmować następujące sprawy:

3. Porządek obrad pierwszej sesji może obejmować również:

§ 34

1. Sprawozdanie, o jakim mowa w § 33 ust. 1 pkt 3, składa Burmistrz lub wyznaczona przez niego osoba.

2. Sprawozdania i opinie komisji Rady składają przewodniczący komisji lub sprawozdawcy wyznaczeni przez komisje.

§ 35

1. Przewodniczący Rady prowadzi obrady według ustalonego porządku, otwierając i zamykając dyskusję nad każdym z punktów.

2. Wystąpienie radnego nie może trwać dłużej niż 4 minuty, chyba że w danym przypadku Rada postanowi inaczej.

3. Oprócz zabrania głosu radny, w danym punkcie obrad, ma prawo do jednej repliki. Czas repliki nie powinien przekraczać 2 minut.

4. Przewodniczący Rady udziela głosu według kolejności zgłoszeń, w uzasadnionych przypadkach może także udzielić głosu poza kolejnością.

5. Przewodniczący Rady udziela głosu poza kolejnością Burmistrzowi i obsłudze prawnej.

6. Radnemu nie wolno zabierać głosu bez zezwolenia Przewodniczącego Rady.

7. Przewodniczący Rady może zabierać głos w każdym momencie obrad.

8. Przewodniczący Rady może za zgodą Rady udzielić głosu osobie niebędącej radnym.

§ 36

1. Przewodniczący Rady czuwa nad sprawnym przebiegiem obrad, a zwłaszcza na d zwięzłością wystąpień radnych oraz innych osób uczestniczących w sesji.

2. Przewodniczący Rady może czynić radnym uwagi dotyczące tematu, formy i czasu trwania ich wystąpień, a w przypadku, gdy treść wystąpienia odbiega od aktualnie rozpatrywanego punktu porządku obrad przywołać mówcę “na temat”, a gdy przywołanie nie odniosło skutku, może odebrać mu głos, nakazując odnotowanie tego faktu w protokole.

3. Jeżeli temat lub sposób wystąpienia albo zachowania radnego w sposób oczywisty zakłócają porządek obrad bądź uchybiają powadze sesji, Przewodniczący Rady przywołuje radnego “do porządku”, a gdy przywołanie nie odniosło skutku, może odebrać mu głos, nakazując odnotowanie tego faktu w protokole.

4. Postanowienia ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio do osób spoza Rady zaproszonych na sesję i do publiczności.

5. Po uprzednim ostrzeżeniu Przewodniczący Rady może nakazać opuszczenie sali tym osobom spośród publiczności, które swoim zachowaniem lub wystąpieniami zakłócają porządek obrad bądź naruszają powagę sesji.

§ 37

1) stwierdzenia kworum,

2) zmiany porządku obrad,

3) ograniczenia czasu wystąpienia dyskutantów,

4) zakończenia dyskusji i podjęcia uchwały,

5) zarządzenia przerwy,

6) zdjęcie określonego punktu z porządku obrad,

7) odesłania projektu uchwały do komisji,

8) ponownego przeliczenia głosów lub reasumpcji głosowania,

9) przeprowadzenia głosowania imiennego,

10) przestrzegania trybu pracy Rady.

§ 38

1. Po zakończeniu debaty Przewodniczący Rady zamyka dyskusję i zarządza głosowanie.

2. W przypadku stwierdzenia braku kworum w trakcie posiedzenia Przewodniczący przerywa obrady i jeżeli nie może zwołać quorum wyznacza nowy termin posiedzenia tej samej sesji, z tym że uchwały podjęte do tego momentu zachowują swoją moc.

§ 39

1. Po wyczerpaniu porządku obrad Przewodniczący Rady zamyka sesje, wypowiadając formułę “Zamykam sesję Rady Miejskiej w Wołowie”.

2. Czas od otwarcia sesji do jej zakończenia uważa się za czas trwania sesji.

3. Postanowienie ust. 2 dotyczy także sesji, która objęła więcej niż jedno posiedzenie.

§ 41

§ 42

§ 43

§ 44

1. Z przebiegu każdej sesji sporządza się protokół.

2. Protokół sporządza pracownik Biura Rady lub inny wyznaczony przez Burmistrza pracownik Urzędu. (Rozstrzygnięciem nadzorczym Wojewody Dolnośląskiego PN.II.0911-10/8/03 z dnia 17 lutego 2003 r. stwierdzono nieważność § 44 ust. 2 we fragmencie “pracownik Biura Rady lub inny”).

3. Przebieg sesji może być rejestrowany na nośnikach audiowizualnych w celu ewentualnej weryfikacji treści protokołu.

§ 45

1. Protokół z sesji winien odzwierciedlać jej przebieg.

2. Protokół z sesji zawiera w szczególności:

§ 46

1. Protokół wykłada się do wglądu radnym w Biurze Rady w ciągu 7 dni od zakończenia sesji i nie później niż 3 dni przed następną sesją oraz na następnej sesji.

2. Nie później niż na najbliższej sesji radni mogą zgłaszać poprawki lub uzupełnienia do protokołu, przy czym o ich uwzględnieniu rozstrzyga Przewodniczący Rady po wysłuchaniu protokolanta i zapoznaniu się z zapisem przebiegu sesji na nośniku audiowizualnym, o ile sesja była rejestrowana.

3. Jeżeli wniosek wskazany w ust. 1 nie zostanie uwzględniony, wnioskodawca może wnieść sprzeciw do Rady.

4. Rada może podjąć uchwalę o przyjęciu protokołu z poprzedniej sesji po rozpatrzeniu sprzeciwu, o jakim mowa w ust. 3.

§ 47

1. Do protokołu dołącza się listę obecności radnych oraz odrębną listę zaproszonych gości, teksty przyjętych przez Radę uchwał i innych aktów Rady, usprawiedliwienia osób nieobecnych, oświadczenia i inne dokumenty złożone na ręce Przewodniczącego Rady.

2. Uchwały Rady są doręczane Burmistrzowi najpóźniej w ciągu 5 dni od dnia zakończenia sesji za pośrednictwem Biura Rady. (Rozstrzygnięciem nadzorczym Wojewody Dolnośląskiego PN.II.0911--10/8/03 z dnia 17 lutego 2003 r. stwierdzono nieważność § 47 ust. 2 we fragmencie “za pośrednictwem Biura Rady”).

§ 48

1. Obsługę biurową sesji sprawują pracownicy Biura Rady lub wyznaczeni przez Burmistrza pracownicy Urzędu Miasta i Gminy w Wołowie. (Rozstrzygnięciem nadzorczym Wojewody Dolnośląskiego PN.II.0911-10/8/03 z dnia 17 lutego 2003 r. stwierdzono nieważność § 48 ust. 1 we fragmencie “pracownicy Biura Rady lub”).

2. Pracownicy, o których mowa w ust. 1, podlegają w sprawach merytorycznych Przewodniczącemu Rady. (Rozstrzygnięciem nadzorczym Wojewody Dolnośląskiego PN.II.0911-10/8/03 z dnia 17 lutego 2003 r. stwierdzono nieważność § 48 ust. 2).

§ 49

1. Uchwały, o jakich mowa w § 26 ust. 1, a także deklaracje, stanowiska i apele, o jakich mowa w § 26 ust. 2, są sporządzone w formie odrębnych dokumentów.

2. Przepis ust. 1 nie dotyczy postanowień proceduralnych.

§ 50

1. Inicjatywę uchwałodawczą posiadają:

2. Projekt uchwały powinien określać w szczególności:

3. Projekty uchwał przygotowywane przez Burmistrza opiniują komisje Rady.

4. Projekty uchwał przygotowywane przez komisje opiniuje Burmistrz.

5. Projekty uchwał przygotowywane przez grupę radnych opiniują komisje Rady i Burmistrz.

6. Projekty uchwał są opiniowane co do ich zgodności z prawem przez radcę prawnego Urzędu Miasta i Gminy.

§ 51

§ 52

1. Ilekroć przepisy prawa ustanawiają wymóg działania Rady po zaopiniowaniu jej uchwały, w uzgodnieniu lub w porozumieniu z organami administracji rządowej lub innymi organami, do zaopiniowania lub uzgodnienia przedkładany jest projekt uchwały przyjęty przez Radę.

2. Postanowienie ust. 1 nie ma zastosowania do projektów uchwał sporządzanych przez Burmistrza.

§ 53

1. Uchwały i inne akty Rady podpisuje Przewodniczący Rady.

2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do Wiceprzewodniczącego prowadzącego obrady.

§ 54

1. Rada jest związana uchwałą od chwili jej podjęcia.

2. Zmiana uchwały następuje w takim samym trybie jak jej uchwalenie.

3. Rada może zobowiązać Przewodniczącego do opracowania i ogłoszenia w formie obwieszczenia jednolitego tekstu uchwały.

§ 55

§ 56

1. Biuro Rady ewidencjonuje oryginały uchwał w rejestrze uchwał i przechowuje wraz z protokołami sesji Rady. (Rozstrzygnięciem nadzorczym Wojewody Dolnośląskiego PN.II.0911-10/8/03 z dnia 17 lutego 2003 r. stwierdzono nieważność § 56 ust. 1).

2. Odpisy uchwał przekazuje się właściwym jednostkom do realizacji i do wiadomości zależnie od ich treści.

§ 57

§ 58

1. Głosowanie jawne odbywa się przez podniesienie ręki.

2. Głosowanie jawne zarządza i przeprowadza Przewodniczący obrad, przelicza oddane głosy “za”, “przeciw” i “wstrzymujące się”, sumuje je i porównując z listą radnych obecnych na sesji, względnie ze składem lub ustawowym składem Rady, nakazuje odnotowanie wyników głosowania w protokole sesji.

3. Do przeliczenia głosów Przewodniczący obrad może wyznaczyć radnych.

4. Wyniki głosowania jawnego ogłasza Przewodniczący obrad.

5. Głosowanie imienne odbywa się w każdej sprawie niezastrzeżonej ustawowo dla głosowania tajnego, na pisemny wniosek 1/4 ustawowego składu Rady.

6. W przypadku gdy Rada postanowi o podjęciu uchwały w trybie głosowania imiennego, przepisy § 59 stosuje się odpowiednio. Na kartach do głosowania umieszcza się nazwisko i imię radnego.

§ 59

1. W głosowaniu tajnym radni głosują za pomocą kart ostemplowanych pieczęcią Rady, przy czym każdorazowo Rada ustala sposób głosowania, a samo głosowanie przeprowadza wybrana z grona Rady Komisja Skrutacyjna z wyłonionym spośród siebie przewodniczącym.

2. Komisja Skrutacyjna przed przystąpieniem do głosowania objaśnia sposób głosowania i przeprowadza je, wyczytując kolejno radnych z listy obecności.

3. Kart do głosowania nie może być więcej niż radnych obecnych na sesji.

4. Po przeliczeniu głosów przewodniczący Komisji Skrutacyjnej odczytuje protokół, podając wynik głosowania.

5. Karty z oddanymi głosami i protokół głosowania stanowią załącznik do protokołu sesji.

§ 60

1. Przewodniczący obrad przed poddaniem wniosku pod głosowanie może zobowiązać wnioskodawcę do sprecyzowania wniosku w taki sposób, aby jego redakcja była przejrzysta, a wniosek nie budził wątpliwości co do intencji wnioskodawcy.

2. Wnioskodawca składa wniosek na piśmie wraz z krótkim uzasadnieniem. Wnioski o charakterze formalnym nie wymagają formy pisemnej.

3. W przypadku zgłoszenia więcej niż jednego wniosku o kolejności głosowania wniosków decyduje Przewodniczący obrad.

4. W przypadku głosowania w sprawie wyborów osób Przewodniczący obrad przed zamknięciem listy kandydatów zapytuje każdego z nich, czy zgadza się kandydować, i po otrzymaniu odpowiedzi twierdzącej poddaje pod głosowanie zamknięcie listy kandydatów, a następnie zarządza wybory.

5. Przepisy ust. 3 nie ma zastosowania, gdy nieobecny kandydat złożył uprzednio zgodę na piśmie.

§ 61

1. Jeżeli oprócz wniosku (wniosków) o podjecie uchwały w danej sprawie zostanie zgłoszony wniosek o odrzucenie tego wniosku (wniosków), w pierwszej kolejności Rada głosuje nad wnioskiem o odrzucenie wniosku (wniosków) o podjęcie uchwały.

2. Głosowanie nad poprawkami do poszczególnych paragrafów lub ustępów projektu uchwały następuje według ich kolejności, z tym że w pierwszej kolejności Przewodniczący obrad poddaje pod głosowanie te poprawki, których przyjęcie lub odrzucenie rozstrzyga o innych poprawkach.

3. W przypadku przyjęcia poprawki wykluczającej inne poprawki do projektu uchwały poprawek tych nie poddaje się pod głosowanie.

4. W przypadku zgłoszenia do tego samego fragmentu projektu uchwały kilku poprawek stosuje się zasadę określoną w § 60 ust. 3.

§ 62

1. Głosowanie zwykłą większością głosów oznacza, że przyjęty jest wniosek, który uzyskał większą liczbę głosów “za” niż “przeciw”. Głosów wstrzymujących się i nieważnych nie dolicza się do żadnej z grup głosujących “za” czy “przeciw”.

2. Jeżeli celem głosowania jest wybór jednej z kilku osób lub możliwości, przyjęty jest wniosek, na który oddano liczbę głosów większą od liczby głosów oddanych na pozostałe wnioski.

§ 63

1. Głosowanie bezwzględną większością głosów oznacza, że przyjęty jest wniosek, który uzyskał co najmniej jeden głos więcej od sumy pozostałych ważnie oddanych głosów, to znaczy przeciwnych i wstrzymujących się.

2. Głosowanie bezwzględną większością ustawowego składu Rady oznacza, że przechodzi wniosek, który uzyskał co najmniej liczbę całkowitą ważnych głosów oddanych za wnioskiem, przewyższającą połowę ustawowego składu Rady, a zarazem tej połowie najbliższą.

§ 64

1. Interpelacje i wnioski składa się w istotnych sprawach wspólnoty samorządowej, przy czym powinny być one sformułowane jasno i zwięźle.

2. Odpowiedzi na interpelacje udziela Burmistrz lub wyznaczony przez Burmistrza pracownik urzędu.

3., W przypadku niemożności udzielenia natychmiastowej odpowiedzi wyjaśnienie winno być udzielone pisemnie w terminie 14-dniowym.

4. Interpelacje mogą być składane również na piśmie na ręce Przewodniczącego Rady w czasie sesji lub między sesjami. Odpowiedź na pisemną interpelację radnego winna być udzielona również w ciągu 14 dni.

5. Biuro Rady prowadzi rejestr zgłaszanych interpelacji i wniosków oraz czuwa nad ich terminowym załatwieniem. (Rozstrzygnięciem nadzorczym Wojewody Dolnośląskiego PN.II.0911-10/8/03 z dnia 17 lutego 2003 r. stwierdzono nieważność § 64 ust. 5).

1. Radni potwierdzają swoją obecność na sesjach i posiedzeniach komisji podpisem na liście obecności.

2. Radny w ciągu 7 dni od daty odbycia się sesji lub posiedzenia komisji winien usprawiedliwić swoją nieobecność, składając stosowne pisemne wyjaśnienia na ręce Przewodniczącego Rady lub przewodniczącego komisji.

1. Podstawowym obowiązkiem radnego jest utrzymanie stałej łączności z mieszkańcami oraz przyjmowanie od nich do rozpatrzenia przez właściwe organy gminy postulatów i wniosków.

2. Radni winni współdziałać z jednostkami pomocniczymi i informować mieszkańców o poczynaniach władz samorządowych.

3. Radni zobowiązani są brać udział w pracach Rady i jej organów oraz tych instytucji samorządowych, do których zostali wybrani lub desygnowani.

4. Spotkanie ze swoimi wyborcami radni powinni odbywać nie rzadziej niż 2 razy w roku.

5. Nie rzadziej niż raz w kwartale radni winni przyjmować w swoich okręgach wyborczych – w terminie i miejscu podanym uprzednio do wiadomości wyborców – osoby, które chciałyby złożyć skargi i wnioski czy postulaty.

6. Radni mogą, stosownie do potrzeb, przyjmować obywateli Gminy w siedzibie Urzędu Miasta i Gminy w sprawach dotyczących Gminy i jej mieszkańców.

1. W przypadku wniosku pracodawcy zatrudniającego radnego o rozwiązanie z nim stosunku pracy Rada może powołać komisję doraźną do szczegółowego zbadania wszystkich okoliczności sprawy.

2. Komisja przedkłada swoje ustalenia i propozycje na piśmie Przewodniczącemu Rady.

3. Przed podjęciem uchwały w przedmiocie wskazanym w ust. 1 Rada powinna umożliwić radnemu złożenie wyjaśnień.

1. Radni mogą tworzyć kluby radnych.

2. Klub może tworzyć co najmniej czterech radnych.

3. Przynależność radnych do klubów jest dobrowolna.

§ 70

1. Utworzenie klubu radnych należy zgłosić Przewodniczącemu Rady w ciągu 7 dni od zebrania założycielskiego.

2. Zgłoszenie utworzenia klubu radnych powinno zawierać:

3. Działalność klubów radnych nie może być finansowana z budżetu Gminy.

4. Kluby radnych działają zgodnie z uchwalonymi przez siebie regulaminami. Regulamin klubu nie może być sprzeczny ze Statutem.

5. Przewodniczący klubów radnych są obowiązani przedłożyć Przewodniczącemu regulaminy klubów w terminie do 7 dni od uchwalenia.

6. Przedstawiciele klubów mogą przedstawić stanowiska klubów we wszystkich sprawach będących przedmiotem obrad Rady.

§ 71

1. Rada może odbywać wspólne sesje z radami innych jednostek samorządu terytorialnego w szczególności dla rozpatrzenia i rozstrzygnięcia ich wspólnych spraw.

2. Wspólne sesje organizują przewodniczący rad zainteresowanych jednostek samorządu terytorialnego.

3. Zawiadomienie o wspólnej sesji podpisują wspólnie przewodniczący lub upoważnieni wiceprzewodniczący zainteresowanych jednostek samorządu terytorialnego.

§ 72

1. Koszty wspólnej sesji ponoszą równomiernie zainteresowane jednostki samorządu terytorialnego, chyba że radni uczestniczący we wspólnej sesji postanowią inaczej.

2. Przebieg wspólnych obrad może być uregulowany wspólnym regulaminem uchwalonym przed przystąpieniem do obrad.