R o z d z i a ł II
ZASADY OCHRONY WARTOŚCI KULTUROWYCH, KRAJOBRAZOWYCH I ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO
§ 9
Zasady ochrony wartości kulturowych
1. Na obszarze objętym planem ustala się następujące strefy ochrony konserwatorskiej:
1) strefa “A” ścisłej ochrony konserwatorskiej, gdzie obowiązuje priorytet działań konserwatorskich nad wszelką działalnością inwestycyjną,
2) strefa “W” ochrony archeologicznej, pokrywająca się ze strefą “A”, gdzie obowiązuje przeprowadzanie wyprzedzających kompleksowych badań archeologiczno-architektonicznych, przed przystąpieniem do jakichkolwiek prac inwestycyjnych.
2. Wprowadza się obowiązek uzgadniania wszelkich zamierzeń inwestycyjnych, rewaloryzacyjnych, zmian przestrzenno-architektonicznych również w częściach piwnicznych, zmiany funkcji i kolorystyki obiektów, a także zmian własności i podziałów nieruchomości, z organami i służbami właściwymi w zakresie ochrony dóbr kultury.
3. Działania inwestycyjne w strefie “A” ścisłej ochrony konserwatorskiej, podlegające rygorom konserwatorskim, dotyczą w szczególności:
1) zachowania obiektów zabytkowych wpisanych do rejestru zabytków,
2) ochrony obiektów zabytkowych znajdujących się w konserwatorskim spisie zabytków architektury i budownictwa,
3) zachowania zabytkowych murów, pomników i rzeźb,
4) zachowania geometrii ulic i placów z przywróceniem właściwej nawierzchni jezdni i chodników oraz ciągów pieszych według przekazów historycznych,
5) zachowania historycznych linii zabudowy oraz odtworzenia zabudowy obrzeżnej w kwartałach urbanistycznych jej pozbawionych,
6) zachowania właściwej skali i gabarytów oraz historycznych podziałów w elewacjach zabudowy obrzeżnej, a także stosowania tradycyjnych technik i materiałów budowlanych,
7) rewaloryzacji wnętrz urbanistycznych pasaży i dziedzińców wraz z odpowiednią kompozycją zieleni, z zachowaniem charakteru historycznego wnętrza wraz z posadzką,
8) dostosowania funkcji obiektów do zabytkowego charakteru Starego Miasta,
9) niedopuszczenie obiektów dysharmonizujących i innych elementów substandardowego zagospodarowania,
10) eliminacji tranzytu pozamiejskiego oraz ograniczenie ruchu samochodowego z zakazem lokalizowania parkingów terenowych.
4. Na obszarze objętym strefą “W” ochrony archeologicznej wprowadza się następujące ustalenia:
1) wszelkie działania inwestycyjne i rewaloryzacyjne, również w częściach piwnicznych, należy każdorazowo poprzedzać badaniami archeologicznymi na koszt inwestora,
2) wszelkie prace ziemne muszą uzyskać zezwolenie właściwych służb ochrony zabytków.
§ 10
Zasady ochrony wartości krajobrazowych
1. W celu zapewnienia ochrony krajobrazu Starego Miasta, właściwego jego wyeksponowania, jak i poszczególnych obiektów w obszarze objętym planem ustala się:
1) strefę “E” ochrony ekspozycji układu zabytkowego obejmującą tereny, punkty widokowe oraz osie kompozycyjne i widokowe dające możliwość właściwego eksponowania obszaru Starego Miasta, jego poszczególnych kwartałów i obiektów zabytkowych,
2) strefę “K” ochrony krajobrazu kulturowego śródmiejskiego odcinka rzeki Odry i wysp odrzańskich – obejmującą tereny bezpośrednio przyległe i integralnie związane z obszarem Starego Miasta.
2. W obszarze objętym strefą “E” i “K”, o których mowa w ust. 1, wprowadza się następujące ustalenia:
1) ochronie podlega panorama widokowa starego miasta od strony rzeki Odry jako strefa tożsamości krajobrazowej z monumentalną barokową zabudową; obowiązuje wymóg:
a) zachowania kulminacji kompozycyjnej gmachu Uniwersytetu,
b) rewaloryzacji całego ciągu zabudowy wzdłuż ulic: Grodzkiej, Nowy Świat, jako szczególnej prestiżowej pierzei Starego Miasta,
c) uzupełnienia hełmów wież kościołów: Św. Macieja, Św. Klary i Św. Marii Magdaleny (poza granicami planu),
2) ochronie podlega panorama widokowa śródmiejskiego odcinka Odry i wysp odrzańskich; obowiązuje wymóg odtworzenia bulwaru odrzańskiego wzdłuż południowego brzegu rzeki Odry z odpowiednio komponowaną zielenią; na odcinku od ul. Piaskowej do ul. Szewskiej bulwaru nadwieszonego,
3) ustala się plac Uniwersytecki i plac Biskupa Nankiera z wyznacznikami kulturowymi, które stanowią dominanty kompozycyjne obszaru jako tereny o najwyższych wartościach krajobrazowych,
4) ochronie podlega skala zabudowy Starego Miasta:
a) obowiązuje skala podstawowa 5 kondygnacji,
b) dopuszcza się skalę większą niż podstawowa dla dominant kompozycyjnych, którymi są historyczne symbole kulturowe wyznaczone na rysunku planu,
c) dopuszcza się skalę pomniejszoną do 3 kondygnacji dla zachowanej średniowiecznej zabudowy dawnego więzienia miejskiego i zabudowy sąsiadującej oraz dla zabudowy na styku z ul. Białoskórniczą 2 i przy różnicowaniu zabudowy w kwartale oznaczonym na rysunku planu symbolem 6UN·UC sąsiadującym z obiektem Uniwersytetu.
3. Ustala się główne osie kompozycyjne obszaru i widoku wzdłuż ul. Kuźniczej w powiązaniu z placem Uniwersyteckim i Rynkiem oraz placem Biskupa Nankiera i ul. Uniwersytecką; obowiązuje zachowanie widoku na fasadę Kościoła Uniwersyteckiego i budynek bramny Leopoldiny oraz widoku północnej pierzei placu Biskupa Nankiera i Hali Targowej i widoku ul. Uniwersyteckiej z zamknięciem planowanym obiektem hotelowym przy ul. Więziennej 17.
4. Ochronie i rewaloryzacji podlega plac staromiejski Biskupa Nankiera jako przestrzeń publiczna otwarta z monumentalną architekturą; obowiązuje również zachowanie charakterystycznej historycznej krzywizny biegu ulicy z odtworzeniem jej południowej pierzei.
5. Ochronie podlegają pozostałe osie widoku:
6. Ustala się punkty widokowe wraz ze strefami ekspozycji wyznaczonymi na rysunku planu, widoku i wglądu na: Klasztor Sióstr Urszulanek, Kościół Św. Wincentego, Kościół Św. Macieja, fontannę z szermierzem i portal z głównym wejściem do gmachu Uniwersytetu oraz widoku Kościoła Uniwersyteckiego od ul. Szewskiej w ciągu placu Uniwersyteckiego i widoku Ossolineum od placu Uniwersyteckiego.
7. Ochronie podlega główny punkt ekspozycji panoramicznej zespołu Starego Miasta z tarasu Wieży Matematycznej Uniwersytetu.
8. Obowiązuje zaznaczenie formalne w nawierzchni ulic głównego wejścia do Starego Miasta od strony północnej dawną bramą cesarską oraz pozostałych bram i furt wyznaczonych na rysunku planu.
9. Ochronie krajobrazowej podlegają dominanty kompozycyjne i wysokościowe oraz punkty szczególne wyznaczone na rysunku planu.
10. Wskazuje się do iluminacji:
11. Wprowadza się obowiązek ujednolicenia ogrodzeń nabrzeża rzeki Odry.
12. Obowiązują wyznaczone na rysunku planu wejścia i wjazdy do obszaru Starego Miasta.
§ 11
Zasady ochrony środowiska przyrodniczego
Na obszarze objętym planem wprowadza się następujące ustalenia dotyczące ochrony środowiska przyrodniczego:
1) ustala się zakaz wprowadzania inwestycji, które spowodować mogą obniżenie standardów środowiska określonych w przepisach szczególnych dla tego typu obszaru,
2) wprowadza się całkowitą eliminację ruchu tranzytowego ponadlokalnego,
3) wprowadza się ograniczenie ruchu samochodowego z wprowadzeniem priorytetu ruchu pieszego, z wyjątkiem ulic zbiorczych i ulic lokalnych,
4) wprowadza się zakaz lokalizowania wolno stojących garaży i parkingów terenowych,
5) wprowadza się wymóg kształtowania terenów zielonych jako struktur wielowarstwowych łącznie z pnączami w oparciu o specjalistyczne projekty, uwzględniając rangę miejsca; ustala się ochronę drzew i krzewów wyznaczonych na rysunku planu,
6) wprowadza się obowiązek uwzględnienia wymagań ochrony przeciwpowodziowej przy zagospodarowaniu terenów w sąsiedztwie rzeki Odry.