R o z d z i a ł I
PRZEPISY OGÓLNE
§ 3
Plan obejmuje północną część obszaru Starego Miasta o powierzchni 16,3 ha. Granice obszaru objętego planem przebiegają: południowym brzegiem rzeki Odry; zachodnią pierzeją ul. Piaskowej z placem wejściowym; liniami rozgraniczającymi pl. Biskupa Nankiera, ul. Łaciarskiej, ul. Kotlarskiej, ul. Malarskiej, ul. Łaziennej i ul. Rzeźniczej z włączeniem tych ulic.
§ 4
Celem regulacji zawartych w planie jest:
1) ochrona wartości kulturowych i krajobrazowych oraz historycznej kompozycji zabytkowego obszaru wpisanego w dniu 12 maja 1967 r. do rejestru zabytków pod nr 212 i zarządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 8 września 1994 r. uznanego za “POMNIK HISTORII”,
2) ustanowienie stref ochrony konserwatorskich i wymogów z nimi związanych:
3) ustalenie zasad kształtowania zabudowy, przekształcania i uzupełniania, a także rehabilitacji istniejącej zabudowy oraz ochrony obiektów zabytkowych i układu zabytkowego,
4) usprawnienie obsługi komunikacyjnej oraz ograniczenie uciążliwości komunikacyjnych, zachowując średniowieczną geometrię ulic (z eliminacją uciążliwego ruchu tranzytowego, jednocześnie ustalając priorytet ruchu pieszego),
5) podwyższenie standardu i usprawnienie obsługi w zakresie infrastruktury technicznej (łącząc przebudowę sieci uzbrojenia z modernizacją ulic).
§ 5
1. W obszarze objętym planem wydziela się liniami rozgraniczającymi trzynaście kwartałów urbanistycznych i trzy monumentalne zespoły urbanistyczne oraz tereny komunikacji.
2. Dla kwartałów i zespołów urbanistycznych oznaczonych na rysunku planu symbolami: 5UN·UK, 6UN·UC·M, 9UN·UK, 10UN·M·UC·Zk, 11UN·M·UC·Zk, 13UN·UK·ZP, 14UK·UN·KP·ZP i 15UN·M·UC·Zk należy sporządzić plan rewaloryzacyjny w skali 1:250 w oparciu o szczegółowe badania i wytyczne historyczno-architektoniczne. Dla pozostałych kwartałów zaleca się sporządzenie planu rewaloryzacyjnego.
3. Wskazuje się trzy kwartały urbanistyczne oznaczone na rysunku planu symbolami: 8UN·UC·M·Zk, 12UN·M·UC·Zk i 16M·UC·Zk do przekształceń funkcjonalno-przestrzennych i rekompozycji zabudowy, wymagających zorganizowanej działalności inwestycyjnej; działania te powinny być poprzedzone szczegółowymi badaniami i wytycznymi historyczno-architektonicznymi.
4. Na obszarze objętym planem wprowadza się:
1) obowiązek zachowania bądź odtworzenia kwartałów urbanistycznych z zabudową obrzeżną oraz zespołów urbanistycznych z monumentalną architekturą,
2) zasadę tworzenia we wnętrzach kwartałów i zespołów urbanistycznych dziedzińców usługowych lub zagospodarowanych zielenią z elementami małej architektury dostępnych poprzez przejścia lub wjazdy bramowe.
3) kształtowanie skali zabudowy na warunkach określonych w § 10 ust. 1 pkt 4; obowiązuje zakaz nadbudowy obiektów zabytkowych wpisanych do rejestru zabytków,
4) nakaz modernizacji ulic łącznie z przebudową sieci uzbrojenia, uwzględniając przyległe zagospodarowanie,
5) zasadę wbudowywania wszelkich kubaturowych urządzeń infrastruktury technicznej w obiekty, z wykluczeniem budynków mieszkalnych; dopuszcza się stosowanie modułów podziemnych,
6) zakaz umieszczania na elewacjach i dachach obiektów urządzeń technicznych z zastrzeżeniem pkt 7,
7) zakaz lokalizowania anten satelitarnych na elewacjach obiektów; dopuszcza się anteny zbiorcze; dopuszcza się lokalizowanie systemów telefonii cyfrowej z antenami montowanymi bezpośrednio na elewacjach oraz na dachach na konstrukcjach wsporczych nie wyższych niż 1,0 m,
8) zakaz lokalizowania obiektów typu nietrwałego z wyjątkiem obiektów związanych z okolicznościowymi kiermaszami; dopuszcza się organizowanie ogródków kawiarnianych wyłączne jako przedłużenia sal konsumpcyjnych lokali gastronomicznych,
9) ograniczenia sytuowania reklam i nośników reklamowych; wyklucza się lokalizację wolno stojących, wielkogabarytowych tablic reklamowych.
5. Ustala się następujące tereny dla realizacji lokalnych celów publicznych:
1) ulica zbiorcza z ruchem tramwajowym – ul. Grodzka, oznaczona na rysunku planu symbolem 1KZ,
2) ulica z ruchem tramwajowym i piesza – ul. Szewska, oznaczona na rysunku planu symbolem 2KT·KP,
3) ulice lokalne obsługujące – odcinki ulic Odrzańskiej, Kotlarskiej i pl. B. Nankiera, oznaczone na rysunku planu symbolami: 3KL – 6KL,
4) ulice dojazdowe – odcinki ulic pl. B. Nankiera, pl. Uniwersyteckiego, Więziennej, Nożowniczej, Kiełbaśniczej, Łaziennej i Rzeźniczej oraz ul. Uniwersyteckiej i ul. Malarskiej, oznaczone na rysunku planu symbolami: 7KD, 9 – 11KD, 14 – 16KD, oraz 8KD i 13KD,
5) ulice o dominującym ruchu pieszym oraz przejścia piesze – odcinki ulic Więziennej, pl. Uniwersyteckiego, Kuźniczej oraz ul. Garbary, oznaczone na rysunku planu symbolami: 17KP, 18KP, 12KD/KP oraz KP,
6) plac przed Klasztorem Sióstr Urszulanek w obrębie kwartału urbanistycznego oznaczonego na rysunku planu symbolem 14KP·UN·KP·ZP,
7) bulwar odrzański wzdłuż południowego nadbrzeża rzeki Odry, oznaczony na rysunku planu symbolami: 19 – 21KP·ZPn,
8) zabudowa mieszkaniowa przy ul. Kuźniczej 25, 47 i 48, ul. Nożowniczej 28, 30, 35 i 40, ul. Szewskiej 27, 29, 31 i 52, wskazana do modernizacji w obrębie kwartałów urbanistycznych oznaczonych na rysunku planu symbolami: 7UN·M·UC·Zk, 11UN·M·UC·Zk, 15UN·M·UC·Zk, 16M·UC·Zk,
9) zabudowa mieszkaniowa przy ul. Kuźniczej 30, 31 i 33, ul. Uniwersyteckiej 3–5, ul. Szewskiej 44–46, pl. Uniwersyteckiego 15b, wskazana do przebudowy i przekształceń funkcjonalnych w obrębie kwartału urbanistycznego oznaczonego na rysunku planu symbolem 10UN·M·UC·Zk,
10) zabudowa mieszkaniowa przy ul. Kotlarskiej 7, 9, 11, 13, 15 i 17 i ul. Nożowniczej 27 i 29 wskazana do rekompozycji i odtworzenia obrzeżnego w obrębie kwartałów urbanistycznych oznaczonych na rysunku planu symbolami 12UN·M·UC·Zk i 16M·UC·Zk.
§ 6
Następujące oznaczenia graficzne na rysunku planu są obowiązującymi ustaleniami planu:
1) linie rozgraniczające tereny ściśle określone o różnym przeznaczeniu lub różnych zasadach zagospodarowania,
2) obowiązujące linie zabudowy pierzei ulic, wynikające z przesłanek historycznych; linie rozgraniczające pokrywające się z elewacją istniejących budynków stanowią również obowiązujące linie zabudowy,
3) granica zespołu historycznego centrum uznanego za “POMNIK HISTORII” i obszaru wpisanego do rejestru zabytków,
4) strefy ochrony konserwatorskiej “A” i “W” oraz “E” ochrony ekspozycji układu zabytkowego i ochrony krajobrazu kulturowego “K”,
5) obiekty zabytkowe podlegające ochronie konserwatorskiej wpisane do rejestru zabytków oraz do konserwatorskiego spisu zabytków architektury i budownictwa,
6) fontanna z rzeźbą szermierza wpisana do rejestru zabytków,
7) studnia i rzeźby zabytkowe wpisane do rejestru zabytków oraz wyznaczone w planie punkty szczególne,
8) wyznaczniki kulturowe obszaru oraz dominanty wysokościowe istniejące i wymagające odtworzenia,
9) zabytkowe mury obronne i ogrodzenia pełne wpisane do rejestru zabytków oraz mury nabrzeży rzeki Odry,
10) pozostałe murki i ogrodzenia ażurowe do zachowania i odtworzenia,
11) zarysy dawnych murów, bram i furt zaakcentowane w nawierzchniach ulic,
12) główne wejścia i wjazdy do zabytkowego obszaru Starego Miasta,
13) ciąg pieszy wraz z zielenią do odtworzenia wzdłuż południowego brzegu rzeki Odry,
14) główne osie kompozycyjno-widokowe oraz pozostałe osie widokowe,
15) główny punkt ekspozycji czynnej widoku Starego Miasta z wieży matematycznej oraz niezakłócone widoki z punktów,
16) dziedzińce, pasaże i zielone wnętrza.
§ 7
Ustalenia planu dotyczą zagospodarowania i uporządkowania chronionego obszaru z zachowaniem jego wartości kulturowych, krajobrazowych oraz historycznej kompozycji, a w szczególności:
1) strefy tożsamości krajobrazowej miasta z monumentalną barokową zabudową, kształtowanej jako szczególna pierzeja i prestiżowa sylweta Starego Miasta od strony rzeki Odry, wzdłuż ciągu ulic Grodzkiej i Nowy Świat,
2) rejonu placu Uniwersyteckiego, ulicy Uniwersyteckiej i placu Biskupa Nankiera z wyznacznikami kulturowymi i kompozycyjnymi ważnymi hierarchicznie w obszarze staromiejskim, kształtowanego jako terenu o najcenniejszych walorach historyczno--architektonicznych w obszarze objętym planem, oznaczonego na rysunku planu symbolami: 5UN·UK, 6UN·UC·M, 9UN·UK, 10UN·M·UC·Zk, 11UN·M·UC·Zk, 13UN·UK·ZP, 14UK·UN·KP·ZP i 15UN·M·UC·Zk,
3) ulicy Kuźniczej – głównego historycznego traktu do dawnej Kurii Książęcej – oznaczonego na rysunku planu symbolami 12KD/KP i 18KP, szczególnej osi kompozycyjnej i jednocześnie osi widoku z zamknięciem, kształtowanej w powiązaniu z Rynkiem i wejściem w obszar staromiejski dawną bramą cesarską,
4) kwartałów urbanistycznych z zabudową degradującą historyczny układ urbanistyczny, wymagających rewaloryzacji poprzez rekompozycję zabudowy oznaczonych na rysunku planu symbolami: 8UN·UC·M·Zk, 12UN·M·UC·Zk i 16M·UC·Zk,
5) wyeksponowania głównych wejść i wjazdów do zabytkowego obszaru, ekspozycji murów, reliktów i urządzeń obronnych zaznaczonych na rysunku planu, a także odtworzenia ciągu pieszego wzdłuż południowego brzegu rzeki Odry, którego odcinki oznaczono kolejno symbolami 19–21 KP·ZPn.
§ 8
Ilekroć w dalszych rozdziałach niniejszej uchwały jest mowa o:
1) planie – należy przez to rozumieć ustalenia planu, o którym mowa na wstępie oraz w § 1 uchwały,
2) uchwale – należy przez to rozumieć niniejszą uchwałę, zawierającą werbalny zapis ustaleń planu,
3) rysunku planu – należy przez to rozumieć graficzny zapis ustaleń planu służący także lokalizacji i określeniu zasięgu przestrzennego ustaleń zawartych w uchwale, o której mowa w pkt 2,
4) przepisach szczególnych i odrębnych – należy przez to rozumieć przepisy ustaw wraz z aktami wykonawczymi oraz ograniczenia wynikające z prawomocnych decyzji administracyjnych,
5) przeznaczeniu (funkcji) podstawowym – należy przez to rozumieć przeznaczenie dominujące (przeważające) w danym kwartale lub zespole urbanistycznym; dla poszczególnych kwartałów i zespołów określa się jedno lub więcej przeznaczeń podstawowych,
6) przeznaczeniu (funkcji) dopuszczalnym – należy przez to rozumieć inny rodzaj zagospodarowania, który uzupełnia lub wzbogaca przeznaczenie podstawowe,
7) terenie – należy przez to rozumieć wyznaczoną na rysunku planu liniami rozgraniczającymi jednostkę przestrzenną oznaczoną symbolami o określonym rodzaju przeznaczenia podstawowego,
8) kwartale urbanistycznym – należy przez to rozumieć teren z zabudową pierzejową ograniczony z czterech stron ulicami; kwartał urbanistyczny stanowi zasadniczy element historycznej kompozycji,
9) wnętrzu kwartału urbanistycznego – należy przez to rozumieć przestrzeń odgrodzoną od ulicy zabudową i dostępną przejściami lub przejazdami bramowymi,
10) zespole urbanistycznym – należy przez to rozumieć teren z historycznymi monumentalnymi dominantami kompozycyjnymi,
11) zabudowie pierzejowej – należy przez to rozumieć zwartą zabudowę obrzeżną,
12) wyznaczniku kulturowym i kompozycyjnym (dominancie kompozycyjnej) – należy przez to rozumieć historyczny zespół urbanistyczny jako symbol kulturowy; a także świecki obiekt lub zespół monumentalny oraz kościół lub zespół klasztorny,
13) dominancie wysokościowej – należy przez to rozumieć część obiektu, która koncentruje uwagę w większym obszarze i jest znaczącym elementem w sylwecie miasta, np. wieża kościelna,
14) akcencie formalnym – należy przez to rozumieć detal architektoniczny przyciągający uwagę obserwatora i w ten sposób wyróżniający element danego obiektu,
15) punkcie szczególnym (znaku szczególnym) – należy przez to rozumieć niewielki obiekt przyciągający uwagę obserwatorów; punktami szczególnymi mogą być fontanny, pomniki, rzeźby, formy plastyczne itp.,
16) skali podstawowej – należy przez to rozumieć określenie wysokości obiektów od 3 do 5 kondygnacji, przy dopuszczeniu 6 kondygnacji dla wyróżnienia fragmentu zabudowy,
17) skali pomniejszonej – należy przez to rozumieć określenie wysokości obiektów nieprzekraczających 3 kondygnacji,
18) usługi nauki i szkolnictwa wyższego – należy przez to rozumieć tereny, obiekty i urządzenia, które służą nauce i szkolnictwu wyższemu oraz biblioteki i placówki naukowe,
19) usługi kultury – należy przez to rozumieć obiekty kultury: teatry, muzea, biblioteki, galerie oraz kościoły, klasztory wraz z towarzyszącymi funkcjami i urządzeniami, a także sale wystawiennicze, koncertowe i kluby,
20) usługi centrotwórcze – należy przez to rozumieć usługi prestiżowe o wysokim standardzie z dostępem publicznym i z przeważającą funkcją: administracji, obsługi finansowej i obsługi turystów oraz handlu, gastronomii i wyspecjalizowanych usług, np.: zakład fryzjerski, kosmetyczny, gabinet lekarski, odnowa biologiczna, drobne naprawy itp.,
21) dostęp publiczny (przestrzeń publiczna otwarta) – należy przez to rozumieć dostęp do terenu lub obiektu nieograniczony żadnymi ograniczeniami podmiotowymi,
22) punkty widokowe – należy przez to rozumieć punkty wraz ze strefami widoku sylwety miasta, dominanty kompozycyjnej lub prestiżowej elewacji.