C z ę ś ć II

Organizacja i tryb pracy Rady

R o z d z i a ł 1

Postanowienia ogólne

§ 6

1. Rada jest organem stanowiącym i kontrolnym Miasta.

2. Do właściwości Rady należą wszystkie sprawy pozostające w zakresie działania Miasta, o ile ustawy nie stanowią inaczej.

3.⁵⁾ Działalność Rady i jej komisji wygasa z upływem kadencji, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej.

4. Szczegółowe zasady i tryb wykonywania przez Radę funkcji kontrolnej z zastrzeżeniem § 19 określa Rada odrębną uchwałą.

5. Kompetencje Rady określają ustawy oraz niniejszy Statut.

§ 6a⁶⁾

1. Miasto podejmuje działania na rzecz wspierania i upowszechniania idei samorządowej wśród mieszkańców Wrocławia, w tym zwłaszcza wśród młodzieży.

2. Rada na wniosek zainteresowanych środowisk może wyrazić zgodę na utworzenie Młodzieżowej Rady Miasta mającej charakter konsultacyjny.

3. Rada, powołując Młodzieżową Radę Miasta, nadaje jej statut określający tryb wyboru jej członków i zasady działania.

^{5) Ze zmianą wprowadzoną przez § 1 pkt 3 uchwały, o której mowa w przypisie 3.
^{6) Dodany przez § 1 pkt 4 uchwały, o której mowa w przypisie 3.
§ 7
Do wyłącznej właściwości Rady należy:

1) uchwalanie Statutu Miasta i Statutu Osiedla,
2)⁷⁾ wybór i odwołanie Zarządu, stanowienie o kierunkach jego działania oraz przyjmowanie sprawozdań z jego działalności, ustalanie wynagrodzeń przewodniczącego Zarządu,
3) na wniosek Prezydenta powoływanie i odwoływanie Sekretarza oraz Skarbnika Miasta, który jest głównym księgowym budżetu,
3a)⁸⁾ powoływanie i odwoływanie Miejskiego Rzecznika Konsumentów oraz ustalanie warunków pracy, płacy i zasad wynagrodzenia,
4) uchwalanie budżetu Miasta, rozpatrywanie sprawozdania z wykonania budżetu oraz podejmowanie uchwały w sprawie udzielenia lub nieudzielenia absolutorium Zarządowi z tego tytułu,
5) uchwalanie strategii rozwoju Miasta i miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego,
6) uchwalanie programów gospodarczych,
7) ustalanie zakresu działania osiedla, zasad przekazywania mu składników mienia do korzystania oraz zasad przekazywania środków budżetowych na realizację jego zadań,
8) rozpatrywanie spraw spornych pomiędzy radami osiedli,
9) podejmowanie uchwał w sprawach podatków i opłat w granicach określonych w ustawach,
10) podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych Miasta, przekraczających zakres zwykłego zarządu, dotyczących:

a) określania zasad nabycia, zbycia i obciążania nieruchomości gruntowych oraz ich wydzierżawiania lub najmu na okres dłuższy niż trzy lata, o ile ustawy szczególne nie stanowią inaczej,
b) emitowania obligacji oraz określania zasad ich zbywania, nabywania i wykupu przez Zarząd,
c) zaciągania długoterminowych pożyczek i kredytów,
d) ustalania maksymalnej wysokości pożyczek i kredytów krótkoterminowych zaciąganych przez Zarząd w roku budżetowym,
e) zobowiązań w zakresie podejmowania inwestycji i remontów o wartości przekraczającej granicę ustalaną corocznie przez Radę,
f) tworzenia i przystępowania do spółek i spółdzielni oraz rozwiązywania i występowania z nich,
g) określania zasad wnoszenia, cofania i zbywania udziałów i akcji przez Zarząd,
h) tworzenia, likwidacji i reorganizacji przedsiębiorstw, zakładów i innych miejskich jednostek organizacyjnych oraz wyposażania ich w majątek,
i) zatwierdzenia regulaminów określających zasady zbywania i najmu lokali użytkowych oraz mieszkalnych,
j) ustalania maksymalnej wysokości pożyczek i poręczeń udzielanych przez Zarząd w roku budżetowym,

11) określanie wysokości sumy, do której Zarząd może samodzielnie zaciągać zobowiązania,
12) podejmowanie uchwał w sprawie przyjęcia zadań z zakresu administracji rządowej, o których mowa w art. 8 ust. 2 ustawy,
13)⁹⁾ podejmowanie uchwał w sprawach współdziałania z innymi jednostkami samorządu terytorialnego oraz wydzielanie na ten cel odpowiedniego majątku,
14) podejmowanie uchwał w sprawach herbu Miasta, nazw: ulic, placów publicznych, mostów, parków i innych obiektów oraz wznoszenia pomników,
14a)¹⁰⁾ podejmowanie uchwał w sprawach współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw oraz przystępowania do międzynarodowych zrzeszeń społeczności lokalnych i regionalnych,
14b)¹⁰⁾ podejmowanie uchwał w sprawie zasad udzielania stypendiów dla uczniów i studentów,
15) stanowienie w innych sprawach, zastrzeżonych ustawami do kompetencji Rady.

§ 8

1. Rada wybiera ze swego grona Przewodniczącego oraz trzech Wiceprzewodniczących oraz ich odwołuje. Funkcji Przewodniczącego i Wiceprzewodniczącego nie można łączyć ze stanowiskiem w Zarządzie.
2. Prawo zgłaszania kandydatów na stanowisko Przewodniczącego i Wiceprzewodniczącego przysługuje każdemu radnemu. Przeprowadza się odrębne głosowanie na każde stanowisko Wiceprzewodniczącego.
3.¹¹⁾ W przypadku rezygnacji Przewodniczącego lub Wiceprzewodniczącego Rada podejmuje uchwałę w sprawie przyjęcia tej rezygnacji nie później niż w ciągu 1 miesiąca od dnia złożenia rezygnacji. Niepodjęcie uchwały jest równoznaczne z przyjęciem rezygnacji przez Radę Miasta z upływem ostatniego dnia miesiąca, w którym uchwała powinna być podjęta.

§ 9

1. Rada obraduje na sesjach zwoływanych przez Przewodniczącego w miarę potrzeby, nie rzadziej jednak niż raz na kwartał (sesje zwyczajne).}

^{7) Ze zmianą wprowadzoną przez § 1 pkt 5 lit. a) uchwały, o której mowa w przypisie 3.
^{8) Dodany przez § 1 pkt 5 lit. b) uchwały, o której mowa w przypisie 3.
^{9) Ze zmianą wprowadzoną przez § 1 pkt 5 lit. c) uchwały, o której mowa w przypisie 3.
^{10) Dodany przez § 1 pkt 5 lit. d) uchwały, o której mowa w przypisie 3.
^{11) Dodany przez § 1 pkt 6 uchwały, o której mowa w przypisie 3.

2. Na wniosek Zarządu lub co najmniej 1/4 ustawowego składu Rady Przewodniczący obowiązany jest zwołać sesję w ciągu 7 dni od daty złożenia wniosku (sesję nadzwyczajną).
3. (skreślony).¹²⁾}§ 10
1.¹³⁾ Obsługę administracyjną Rady i jej komisji zapewnia Biuro Rady.
2. Działalność Biura Rady określa regulamin organizacyjny Urzędu Miejskiego.
R o z d z i a ł 2
Radny
§ 11

1.¹⁴⁾ Radny jest obowiązany brać udział w pracach Rady i jej komisji oraz innych instytucji samorządowych, do których został wybrany lub desygnowany.
2. Radny ma obowiązek stałego i aktywnego reprezentowania wyborców, zwłaszcza przez udział w spotkaniach organizowanych z własnej inicjatywy lub mieszkańców Wrocławia, przekazując interpelacje, wnioski i zapytania na posiedzeniach organów Rady lub innych właściwych organów. Radny ma obowiązek uwzględniania interesów całego Miasta.
3. Radny może zwrócić się z interwencją do właściwej jednostki organizacyjnej Miasta niezależnie od działań Rady czy Zarządu.

§ 12

1. W celu usprawnienia swojej pracy radni mogą tworzyć kluby, które łączą radnych o wspólnych celach działania.
2. Kluby powinny liczyć co najmniej 5 radnych. Można należeć tylko do jednego klubu.
3. Powstanie klubu następuje z chwilą doręczenia Przewodniczącemu powiadomienia wraz z listą członków klubu i oświadczeniami o ich przystąpieniu do klubu. Przewodniczący prowadzi rejestr klubów.
4. Przewodniczący klubu reprezentuje klub na zewnątrz.
5. Działalność klubu nie może ograniczać uprawnień poszczególnych radnych zagwarantowanych w ustawach i niniejszym Statucie.
6. Przewodniczący zapewni klubom warunki do właściwej pracy.

§ 13

1. Radny korzysta z ochrony prawnej przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych.
2. Rozwiązanie z radnym stosunku pracy wymaga uprzedniej zgody Rady. Wyrażenie zgody na rozwiązanie z radnym stosunku pracy lub jej odmowa następuje po zapoznaniu się z opinią odpowiedniej komisji.
3. Rada odmówi zgody, o której mowa w ust. 2, jeżeli podstawą rozwiązania tego stosunku są zdarzenia związane z wykonywaniem przez radnego mandatu.
4.¹⁵⁾ Przewodniczący powiadamia pracodawcę radnego o wyrażeniu zgody lub odmowie wyrażenia zgody przez Radę na rozwiązanie stosunku pracy z radnym.

§ 14

1. Radny stwierdza swoją obecność na posiedzeniu Rady lub komisji podpisując się na liście obecności.
2. W razie niemożności wzięcia udziału w sesji lub posiedzeniu komisji, której jest członkiem, radny usprawiedliwia swoją nieobecność Przewodniczącemu lub przewodniczącemu komisji.

§ 15
Radnym i członkom komisji spoza Rady przysługują diety oraz zwrot kosztów podróży służbowych w wysokości i na zasadach ustalonych przez Radę w odrębnych przepisach.
R o z d z i a ł 3
Przewodniczący, Wiceprzewodniczący i Komisje
§ 16
1. Do zadań Przewodniczącego należy:

1) organizacja prac Rady;
2) prowadzenie obrad Rady;}}}

^{12) Przez § 1 pkt 7 uchwały, o której mowa w przypisie 3.
^{13) Ze zmianą wprowadzoną przez § 1 pkt 8 uchwały, o której mowa w przypisie 3.
^{14) Ze zmianą wprowadzoną przez § 1 pkt 9 uchwały, o której mowa w przypisie 3.
^{15) Ze zmianą wprowadzoną przez § 1 pkt 10 uchwały, o której mowa w przypisie 3.

3) przyjmowanie skarg mieszkańców Miasta i nadawanie im biegu;
4) organizacja współpracy Rady i jej organów z Zarządem oraz organami jednostek pomocniczych;
5) opiniowanie projektu budżetu Rady, określającego środki finansowe niezbędne dla realizacji zadań Rady, klubów, radnych, jednostek pomocniczych, działalności ekspertów oraz Biura Rady.

2. Przewodniczący realizuje zadania, o których mowa w ust. 1, przy pomocy Wiceprzewodniczących.
3. Przewodniczący określa zakres oraz zasady realizacji jego zadań przez Wiceprzewodniczących.
4. Przewodniczący lub wskazany przez Przewodniczącego Wiceprzewodniczący uprawniony jest do:

1) składania oświadczeń w sprawach, które były przedmiotem obrad Rady lub jej komisji,
2) reprezentowania Rady na zewnątrz,
3) przyjmowania i wysyłania delegacji Rady, określania ich składu oraz zasad pokrywania kosztów.

§ 17

1. Przewodniczący, Wiceprzewodniczący oraz Przewodniczący Klubów tworzą Komisję Główną. Posiedzeniom Komisji Głównej przewodniczy Przewodniczący. W posiedzeniach Komisji Głównej uczestniczy Prezydent.
2. Komisja Główna jest organem opiniodawczo-doradczym.
3. Celem działania Komisji Głównej jest:

1) opiniowanie projektu porządku obrad sesji,
2) analiza przebiegu sesji,
3) wyrażanie opinii w innych sprawach przekazanych przez Przewodniczącego.

§ 18

1. Rada w drodze uchwały powołuje stałe i doraźne komisje problemowe, a także ustala liczbę członków komisji i ich skład osobowy.
2. Rada, powołując komisję określa przedmiotowy zakres jej działania oraz skład osobowy, który uwzględnia reprezentację w komisji przedstawicieli klubów i radnych niezrzeszonych, chyba że sami z reprezentacji tej zrezygnują.
3. W przypadku zgłoszenia chęci pracy w komisji przez większą liczbę radnych niż określona w uchwale powołującej daną komisję zgodnie z zasadami wyrażonymi w ust. 2, Rada ustala skład, uwzględniając także odpowiednio reprezentację radnych niezrzeszonych.
4. Tryb powoływania, łączenia i rozwiązywania komisji oraz ich uprawnienia określa odrębna uchwała.
5. Rada zatwierdza i odwołuje, na wniosek komisji, jej przewodniczącego.
6. Komisja ze swego grona powołuje i odwołuje zastępcę przewodniczącego, o czym powiadamia Radę.

§ 19

1.¹⁶⁾ W celu kontrolowania działalności Zarządu, gminnych jednostek organizacyjnych oraz osiedli Rada powołuje Komisję Rewizyjną.
2. Do zadań Komisji Rewizyjnej należy w szczególności:

1) opiniowanie wykonania budżetu i występowanie z wnioskiem w sprawie udzielenia lub nieudzielenia absolutorium Zarządowi – po zasięgnięciu opinii odpowiednich komisji,
2) przygotowanie corocznej oceny pracy Zarządu,
3) sporządzanie opinii w sprawie odwołania Zarządu,
4) rozpatrywanie przy współpracy z odpowiednimi komisjami skarg na działalność Zarządu składanych do Rady,
5)¹⁷⁾ przeprowadzanie kontroli Zarządu, gminnych jednostek organizacyjnych i osiedli.

3. Coroczną ocenę pracy Zarządu i gminnych jednostek organizacyjnych Komisja przygotowuje w szczególności na podstawie:

1)¹⁸⁾ rocznych sprawozdań Zarządu z wykonania zadań własnych Gminy i zadań zleconych, z wykonania uchwał Rady, a także z oceny pracy Urzędu Miejskiego i gminnych jednostek organizacyjnych i ich kierowników oraz wyników kontroli przeprowadzanych przez Komisję Rewizyjną,
2) opinii Komisji o wykonywaniu przez Zarząd zaleceń Rady w sprawach wynikających ze skarg i wniosków obywateli oraz interpelacji i wniosków radnych,
3) wyników kontroli zewnętrznej.

4. Komisja Rewizyjna przeprowadza kontrole na podstawie rocznego planu kontroli, zatwierdzonego przez Radę, a ponadto na zlecenie Rady.
5. Kontrole, o których mowa w ust. 4, przeprowadzane są według następujących zasad:

1) czynności kontrolnych dokonuje powołany przez Komisję Rewizyjną zespół kontrolujący, składający się z co najmniej 3 członków Komisji,}}}

^{16) W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 11 lit. a) uchwały, o której mowa w przypisie 3.
^{17) W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 11 lit. b) uchwały, o której mowa w przypisie 3.
^{18) Ze zmianą wprowadzoną przez § 1 pkt 11 lit. c) uchwały, o której mowa w przypisie 3.

2) zespół kontrolujący ma prawo wstępu do wszystkich pomieszczeń jednostki kontrolowanej, wglądu w dokumenty oraz sporządzania ich odpisów – z wyłączeniem dokumentów objętych tajemnicą państwową lub służbową, wzywania pracowników jednostki kontrolowanej do złożenia wyjaśnień, a jej kierownika do pisemnego uzasadnienia odmowy udostępnienia dokumentów objętych tajemnicą państwową lub służbową,
3) po zakończeniu kontroli zespół kontrolujący sporządza protokół pokontrolny, zawierający w szczególności wykaz ustalonych nieprawidłowości oraz wnioski pokontrolne, a także podpisaną adnotację o zapoznaniu z protokołem kierownika jednostki kontrolowanej, oraz ewentualne uwagi tego kierownika co do treści protokołu lub przebiegu kontroli,
4) uwierzytelnione przez Przewodniczącego Komisji Rewizyjnej i przewodniczącego zespołu kontrolującego odpisy protokołu przekazywane są niezwłocznie Przewodniczącemu Rady, Prezydentowi oraz kierownikowi jednostki skontrolowanej.

6. Szczegółową organizację pracy Komisji Rewizyjnej określa odrębna uchwała.}}}

§ 20

1. W przypadku naruszenia przez radnego podstawowych obowiązków wynikających z ustawy albo konfliktów między radnymi w zakresie spraw związanych z działaniami Rady, właściwą do rozpatrzenia jest komisja zwana Komisją Regulaminową.
2. Działania Komisji Regulaminowej nie mogą ograniczać, wynikających z ustawy, uprawnień radnego.
3. Tryb pracy Komisji Regulaminowej określa Rada odrębną uchwałą.

§ 21

1. Radny jest zobowiązany do członkostwa przynajmniej w jednej komisji, lecz nie więcej niż w trzech komisjach.
2. Radny może brać udział w posiedzeniu każdej komisji Rady.

R o z d z i a ł 4
Sesja Rady
§ 22

1. Przewodniczący przygotowuje i zwołuje sesje Rady (sesje zwyczajne).
1a.¹⁹⁾ Przewodniczący może wyznaczyć do wykonywania swoich zadań Wiceprzewodniczącego. W przypadku nieobecności Przewodniczącego i niewyznaczenia Wiceprzewodniczącego, zadania Przewodniczącego wykonuje Wiceprzewodniczący najstarszy wiekiem.
2. Radni, komisje, kluby oraz Zarząd mogą wskazać Przewodniczącemu sprawy, które powinny znaleźć się w porządku zwoływanej sesji.
3. Przewodniczący ustala: projekt porządku obrad, miejsce, dzień i godzinę rozpoczęcia sesji. Przy podejmowaniu decyzji o zwołaniu sesji powinny być gotowe projekty uchwał, które będą przedmiotem obrad, a także materiały niezbędne radnym.
4.²⁰⁾ Na wniosek Prezydenta Miasta Przewodniczący Rady jest obowiązany wprowadzić do porządku obrad najbliższej sesji Rady projekt uchwały, jeżeli wnioskodawcą jest Zarząd Miasta, a projekt wpłynął do Rady co najmniej 7 dni przed dniem rozpoczęcia sesji Rady.

§ 23

1. Porządek obrad Rady (ramowy) winien być następujący:

1) informacje i komunikaty Przewodniczącego i Prezydenta,
2) zatwierdzenie porządku obrad,
3) interpelacje i zapytania, który to punkt porządku obrad nie może trwać dłużej niż 60 minut,
4) uchwały,
5) przyjęcie protokołu z poprzedniej sesji Rady,
6) wolne wnioski i oświadczenia.

2. Wnioski o uzupełnienie porządku obrad o sprawy nieobjęte projektem należy zgłaszać wraz z uzasadnieniem na piśmie do godz. 12.00 dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia sesji. Wnioski te rozpatruje Rada przy zatwierdzaniu porządku obrad.
3.²¹⁾ Rada może wprowadzić zmiany w porządku obrad bezwzględną większością głosów ustawowego składu Rady.

^{19) Dodany przez § 1 pkt 12 lit. a) uchwały, o której mowa w przypisie 3.
^{20) Dodany przez § 1 pkt 12 lit. b) uchwały, o której mowa w przypisie 3.
^{21) Dodany przez § 1 pkt 13 uchwały, o której mowa w przypisie 3.
§ 24

1.²²⁾ Radni oraz przewodniczący zarządu osiedli powinni być powiadomieni o zwołaniu sesji co najmniej na 7 dni przed jej terminem. Do zawiadomienia o zwołaniu sesji dołącza się porządek obrad wraz z projektami uchwał.
2. W przypadku niecierpiącym zwłoki, a także w sytuacjach określonych w odrębnych przepisach sesje zwołuje się bez zachowania wymogów ust. 1 (sesje nadzwyczajne).

§ 25

1. Radny ma prawo zgłaszać w trakcie sesji wnioski formalne. Wnioskiem formalnym jest wniosek o:

1) sprawdzenie kworum,
2) ograniczenie czasu wystąpień dyskutantów,
3) zarządzenie przerwy,
4) zakończenie dyskusji,
5) ograniczenie liczby dyskutantów (taki wniosek nie może dotyczyć wypowiedzi przewodniczących klubów, przewodniczących komisji, sprawozdawcy i Prezydenta),
6) zdjęcie określonego punktu z porządku obrad lub odesłanie do komisji,
7) głosowanie bez dyskusji,
8) reasumpcję głosowania,
9)²³⁾ sprawdzenie listy obecności,
10) (skreślony).²⁴⁾

2. (skreślony).²⁵⁾
3. W sprawie formalnej głosu udziela się poza listą mówców.
4. Rada rozstrzyga o wniosku formalnym po wysłuchaniu wnioskodawcy oraz ewentualnie jednego przeciwnika i jednego zwolennika wniosku.

§ 26

1. Wnioski merytoryczne radny może składać tylko w odniesieniu do problematyki będącej aktualnie przedmiotem obrad lub w punkcie “wolne wnioski”.
2. Wniosek merytoryczny przedstawiany w punkcie “wolne wnioski” winien być przedłożony Przewodniczącemu na piśmie przed rozpoczęciem sesji i krótko uzasadniony.
3. W wolnych wnioskach nie wolno podejmować: uchwał, stanowisk i rezolucji.
4. Wnioski merytoryczne powinny zawierać jasno określony postulat, sposób realizacji i ewentualnego wykonawcę.
5. Wnioski podlegają głosowaniu.

§ 27
(skreślony).²⁶⁾}§ 28

1. Sesja może odbywać się w ciągu jednego lub kilku posiedzeń. W tym ostatnim przypadku powodem przedłużenia sesji może być niewyczerpanie porządku obrad. Ogłoszenie terminu następnego posiedzenia odbywa się z pominięciem wymogów wskazanych w § 24 ust. 1 Statutu.
2. W przypadku stwierdzenia braku kworum uniemożliwiającego dokończenie sesji, Przewodniczący może zarządzić przerwę. Nazwiska radnych, którzy bez usprawiedliwienia opuścili salę obrad, wpisuje się do protokołu.

§ 29

1. Sesję otwiera Przewodniczący lub w razie jego nieobecności jeden z Wiceprzewodniczących formułą: “Otwieram sesję Rady Miejskiej Wrocławia”. W trakcie sesji Przewodniczący może przekazać przewodniczenie obradom Wiceprzewodniczącemu.
2. Po stwierdzeniu prawomocności obrad (kworum) Przewodniczący przedstawia projekt porządku obrad wraz z wnioskami, o których mowa w § 23 ust. 2, odczytując ich uzasadnienie. Wnioski nie podlegają debacie.
3. Z wyjątkiem uprawnień wynikających z ust. 4, w szczególnie uzasadnionych sytuacjach, z umotywowanym wnioskiem w trakcie posiedzenia o uzupełnienie lub zdjęcie spraw z porządku obrad może wystąpić Zarząd.
4. W nadzwyczajnych przypadkach Przewodniczący może z własnej inicjatywy lub na pisemny wniosek radnego zaproponować również w trakcie posiedzenia Rady uzupełnienie porządku obrad.}

^{22) Ze zmianą wprowadzoną przez § 1 pkt 14 uchwały, o której mowa w przypisie 3.
^{23) Ze zmianą wprowadzoną przez § 1 pkt 15 lit. a) uchwały, o której mowa w przypisie 3.
^{24) Przez § 1 pkt 15 lit. a) uchwały, o której mowa w przypisie 3.
^{25) Przez § 1 pkt 15 lit. b) uchwały, o której mowa w przypisie 3.
^{26) Przez § 1 pkt 16 uchwały, o której mowa w przypisie 3.
§ 30

1.²⁷⁾ Przewodniczący prowadzi obrady według uchwalonego porządku.
2. Przewodniczący udziela głosu w debacie przewodniczącym klubów (ich przedstawicielom) w kolejności od najliczniejszego, a następnie radnym według kolejności zgłoszeń, a w uzasadnionych przypadkach może udzielić głosu poza kolejnością. Przewodniczący komisji właściwych dla przedmiotu obrad i Prezydent otrzymują prawo głosu poza kolejnością.
3. Czas wystąpienia: przewodniczących klubów, przewodniczącego komisji (sprawozdawcy) i Prezydenta jest nieograniczony, chyba że Rada postanowi inaczej. Radny, który pragnie zabrać głos przy omawianiu konkretnego punktu porządku obrad, zgłasza ten fakt, wpisując się na listę mówców. Jeżeli Rada nie postanowi inaczej, wystąpienie radnego nie może przekroczyć 5 minut.
4. Oprócz zabrania głosu, radny w tym samym punkcie obrad, ma prawo do jednej repliki oraz gdy okoliczności repliki będą tego wymagały, do sprostowania własnej wypowiedzi. Czas repliki nie powinien przekraczać 3 minut, a sprostowania 1 minuty. Prawo do repliki i sprostowania nie dotyczy punktu porządku obrad – komunikaty Przewodniczącego i Prezydenta.
5. Po stwierdzeniu, że lista mówców została wyczerpana, Przewodniczący udziela głosu tylko w sprawach wniosków formalnych dotyczących trybu głosowania.
6. Punkt porządku obrad już wyczerpany nie może być ponownie przedmiotem obrad podczas tej samej sesji.

§ 31

1. Przewodniczący czuwa nad sprawnym przebiegiem obrad.
2. Jeżeli treść lub sposób wystąpienia albo zachowanie radnego w oczywisty sposób zakłóca porządek obrad bądź uchybia powadze sesji, Przewodniczący przywołuje radnego “do porządku”, a gdy przywołanie nie odniosło skutku, może odebrać mu głos. Fakt taki odnotowuje się w protokole sesji.
3. Prowadzący obrady może przywołać mówcę “do rzeczy” ilekroć odbiega on od tematu lub powraca do sprawy przedyskutowanej albo przegłosowanej. Po trzykrotnym upomnieniu prowadzący obrad może odebrać głos mówcy.
4. Postanowienia ust. 2 i 3 stosuje się także do wystąpień osób spoza Rady.
5. Przewodniczący może nakazać opuszczenie sali przez osoby spoza Rady, które zachowaniem swoim zakłócają porządek obrad.

§ 32
W trakcie obrad Przewodniczący zarządza przerwy:
1) z własnej inicjatywy minimum co dwie godziny,
2) z inicjatywy klubów radnych, jednak nie częściej niż dwa razy w danym dniu z inicjatywy tego samego klubu.
§ 33

1. Z każdego posiedzenia Rady sporządza się protokół, który powinien zawierać:

1) numer, datę i miejsce posiedzenia oraz numery uchwał,
2) stwierdzenie prawomocności posiedzenia,
3) nazwiska nieobecnych członków Rady i Zarządu (usprawiedliwionych i nieusprawiedliwionych) oraz nazwiska osób delegowanych na posiedzenie z urzędu,
4) stwierdzenie przyjęcia protokołu z poprzedniego posiedzenia,
5) zatwierdzony porządek obrad,
6) przebieg obrad, streszczenie przemówień i dyskusji oraz teksty zgłoszonych i uchwalonych wniosków,
7) czas trwania posiedzenia,
8) podpisy Przewodniczącego i protokolanta.

2. Protokoły numeruje się cyframi rzymskimi, a uchwały arabskimi.
3. Nowa numeracja zaczyna się z początkiem każdej kadencji Rady.
4. Protokół przyjmuje się na sesji zwyczajnej w ten sposób, że jeżeli nie wniesiono do niego zastrzeżeń lub poprawek, protokół uważa się za przyjęty. O przyjęciu lub odrzuceniu poprawek decyduje Rada bez dyskusji. Radni powinni mieć możliwość zapoznania się z tekstem protokołu na dwa dni przed sesją, na której protokół będzie zatwierdzany.

§ 34

1. Kopie protokołu powinny być w ciągu 14 dni, od odbycia posiedzenia Rady, przesłane do Zarządu.
2. Wyciągi z protokołu Zarząd przekazuje zainteresowanym jednostkom organizacyjnym.
3. Protokoły z obrad przechowuje się w Biurze Rady.
4. Każdy mieszkaniec Miasta ma prawo wglądu do protokołów, robienia notatek i odpisów z wyjątkiem części protokołu, który dotyczy tajność obrad Rady.}}}}

^{27) Zdanie drugie skreślone przez § 1 pkt 17 uchwały, o której mowa w przypisie 3.
§ 35
Po wyczerpaniu porządku obrad, Przewodniczący kończy sesję, wypowiadając formułę: “Zamykam sesję Rady Miejskiej Wrocławia”.
R o z d z i a ł 5
Uchwały i inne akty Rady
§ 36

1. Rada na sesji podejmuje:

– uchwały,
– rezolucje i apele,
– stanowiska,
– postanowienia porządkowe.

2. W uchwałach Rada ustala sposoby rozwiązania zagadnień lub odnosi się do spraw będących przedmiotem obrad.
3. W sprawach porządkowych Rada podejmuje postanowienia.
4. W sprawach ogólnospołecznych Rada podejmuje rezolucje lub apele oraz zajmuje stanowiska.

§ 37

1. Uchwały są odrębnymi aktami zawierającymi:

1) tytuł, datę i numer,
2) podstawę prawną,
3) ścisłe określenie przedmiotu uchwały, środków na jej realizację, organów odpowiedzialnych za jej wykonanie,
4) przepisy przejściowe i uchylające,
5) termin wejścia w życie.

2. Uchwałę podpisuje Przewodniczący lub Wiceprzewodniczący, który przewodniczył obradom.
3. Uchwały Rady podlegają publikacji w Biuletynie Urzędowym Rady Miejskiej Wrocławia.
4.²⁸⁾ Uchwały Rady zawierające akty prawa miejscowego podlegają ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Województwa Dolnośląskiego.

§ 38

1. Zmiana uchwały następuje w takim samym trybie jak jej uchwalenie.
2. Przewodniczący prostuje w drodze obwieszczenia oczywiste błędy językowe i rachunkowe zawarte w opublikowanych tekstach uchwał Rady.
3. Rada może zobowiązać Przewodniczącego do opracowania i ogłoszenia w formie obwieszczenia jednolitego tekstu uchwały.

§ 39

1. Z wnioskiem o podjęcie uchwały przez Radę może wystąpić radny. Z wnioskiem takim może wystąpić także: Przewodniczący, klub radnych, Zarząd lub komisje Rady, wskazując jednocześnie przedstawiciela upoważnionego do reprezentowania wnioskodawcy w pracach nad tym projektem.
2. Projekt uchwały, odpowiadający wymogom zawartym w § 37, powinien być przekazany na piśmie do Biura Rady z dołączonym uzasadnieniem określającym potrzebę podjęcia uchwały nie później niż na 28 dni przed rozpoczęciem sesji, na której projekt będzie rozpatrywany. Przewodniczący przekazuje projekt do klubów, właściwych komisji, a także do Zarządu w celu uzyskania opinii. W posiedzeniach komisji uczestniczą upoważnieni przedstawiciele wnioskodawców oraz Zarządu.
3. Opinię, o której mowa w ust. 2, przedstawia się na sesji bezpośrednio po zapoznaniu Rady z projektem uchwały, a stanowiska klubów przedstawiają ich przewodniczący (lub upoważnione osoby) w dyskusji, zgodnie z zasadami wynikającymi z § 30 ust. 2.
4. Każdy z wnioskodawców może wycofać projekt uchwały, której był inicjatorem, do momentu jej przegłosowania na posiedzeniu Rady.

§ 40

1. Zarząd, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, może określić wniesiony przez siebie projekt uchwały jako pilny.
2. Projekt, o którym mowa w ust. 1, może być wniesiony również w trakcie posiedzenia Rady, a po niezwłocznym przekazaniu do komisji winien być poddany debacie plenarnej oraz przegłosowany na najbliższej sesji Rady.
3. Prezydent może wnosić o uchwalenie projektu pilnego, o którym mowa w ust. 1, podczas tej samej sesji.
4. Prezydent do momentu podjęcia uchwały może wnosić o przegłosowanie projektu w wersji zaproponowanej przez Zarząd.

^{28) Dodany przez § 1 pkt 18 uchwały, o której mowa w przypisie 3.
R o z d z i a ł 6
Interpelacje i zapytania
§ 41

1. Interpelacje składa się w sprawach o zasadniczym znaczeniu. Adresatem interpelacji jest Zarząd.
2. Interpelacje składa się na piśmie Przewodniczącemu. Powinna ona zawierać przedstawienie stanu faktycznego będącego jej przedmiotem oraz wynikające zeń pytania skierowane do Zarządu.

§ 42

1. Adresat interpelacji zobowiązany jest do udzielenia odpowiedzi na piśmie w ciągu 14 dni od jej otrzymania. Odpowiedź przekazuje się radnemu zgłaszającemu interpelację i Przewodniczącemu, który w punkcie “interpelacje i zapytania” informuje Radę o zgłoszonych między sesjami interpelacjach i otrzymanych odpowiedziach.
2. Radny ma prawo poinformowania Rady, czy uznaje odpowiedź za wystarczającą i wnieść o jej odczytanie. Interpelowany zobowiązany jest do wyjaśnienia swojej odpowiedzi. W przypadku stwierdzenia przez składającego interpelację, że nie zadowala go odpowiedź pisemna i dodatkowe wyjaśnienie ustne na sesji, Rada na jego wniosek może zażądać dodatkowych wyjaśnień na piśmie.

§ 43

1. Zapytania składa się w sprawach mniej złożonych, gdy pytającemu chodzi przede wszystkim o uzyskanie informacji o faktach. Zapytania składa się na piśmie Przewodniczącemu przed rozpoczęciem sesji. Adresatem zapytań jest Zarząd.
2. Do udzielenia odpowiedzi na zapytanie Prezydent może upoważnić obecnego na sali pracownika samorządowego.
3. W razie braku możliwości udzielenia odpowiedzi na zapytanie w trakcie sesji odpowiedzi udziela się zgłaszającemu na piśmie, w ciągu 7 dni.
4. Przewodniczący prowadzi wykaz zgłoszonych interpelacji i zapytań, w którym powinny być zawarte dokładne informacje o sposobie załatwienia i terminach.

R o z d z i a ł 7
Głosowanie
§ 44

1. W głosowaniu jawnym, zwykłą większością głosów, podejmowane są uchwały, wnioski merytoryczne, postanowienia, rezolucje, apele i stanowiska. W pierwszej kolejności głosuje się wnioski o ich odrzucenie w całości, jeżeli takie zostały postawione.
2. W przypadku projektu uchwał porządek głosowania przewiduje w kolejności:

– głosowanie za odrzuceniem w całości, jeśli wniosek taki został postawiony,
– głosowanie poprawek ujętych w opinii: komisji, Zarządu lub podniesionych na posiedzeniu plenarnym. W pierwszej kolejności głosuje się poprawki, których przyjęcie lub odrzucenie rozstrzyga o innych poprawkach,
– głosowanie projektu w całości ze zmianami wynikającymi z przegłosowanych poprawek.

3. Głosowanie tajne odbywa się w wypadkach wskazanych przez przepisy prawa.
4. (skreślony).²⁹⁾}§ 45

1. Zwykła większość głosów jest to taka liczba głosów “za”, która przewyższa co najmniej o jeden głos liczbę głosów “przeciw”.
2.³⁰⁾ Bezwzględna większość głosów oznacza, iż wymagana jest liczba głosów “za” przewyższająca co najmniej o jeden głos sumę pozostałych ważnie oddanych głosów (“przeciw” i “wstrzymujących się”).

§ 46

1. W głosowaniu jawnym radni głosują przez podniesienie ręki. Za głosy oddane uznaje się te, które oddano: “za”, “przeciw” i “wstrzymujące się”.
2. (skreślony).³¹⁾}

^{29) Przez § 1 pkt 19 uchwały, o której mowa w przypisie 3.
^{30) W brzmieniu ustalonym przez § 1 uchwały nr XXVII/279/96 Rady Miejskiej Wrocławia z dnia 20 czerwca 1996 r. w sprawie zmiany uchwały nr XXVI/276/96 Rady Miejskiej Wrocławia z dnia 17 maja 1996 r. w sprawie przyjęcia Statutu Wrocławia w brzmieniu uzgodnionym z Prezesem Rady Ministrów (Dziennik Urzędowy Województwa Wrocławskiego Nr 10, poz. 107), która weszła w życie z dniem 19 września 1996 roku.
^{31) Przez § 1 pkt 20 uchwały, o której mowa w przypisie 3.
3. W głosowaniu tajnym radni głosują kartkami, przy czym za głosy ważne uznaje się te, które oddano zgodnie z ustalonymi zasadami i na właściwych kartkach.}}}

§ 47

1. Głosowanie jawne przeprowadza Przewodniczący przy pomocy pracowników Biura Rady.
2.³²⁾ Głosowanie tajne przeprowadza komisja skrutacyjna, powołana na sesji spośród radnych. Komisja skrutacyjna składa się z przewodniczącego i co najmniej 3 członków.}}}}}