Tabela 12

Zestawienie potrzeb finansowych w zakresie remontów i modernizacji

w latach 2002–2006

(wg cen: 2001 r.)

Lp.

Lata

Koszty remontów

Koszty modernizacji

Koszty inwestycyjne

budynków

lokali

budynków

lokali

budynków

lokali

1

2

3

4

5

6

7

8

1.

2000

172.942

426.700

13.353

45.000

2.

2001

185.900

405.000

72.500

75.000

Wskaźnik wzrostu kosztów do roku poprzedniego – [%]

107,49

94,91

542,91

166,67

cd. tabeli

1

2

3

4

5

6

7

8

3.

2002

638.500

397.000

70.000

25.000

44.000

10.000

Wskaźnik wzrostu kosztów do roku poprzedniego – [%]

343,46

98,02

96,55

33,33

4

2003

927.500

443.000

65.000

100.000

10.000

Wskaźnik wzrostu kosztów do roku poprzedniego – [%]

145,26

111,59

92,86

227,27

100,00

5

2004

1.118.000

229.000

46.000

30.000

82.000

10.000

Wskaźnik wzrostu kosztów do roku poprzedniego – [%]

120,54

51,69

70,77

82,00

100,00

6

2005

935.000

335.000

17.000

170.000

Wskaźnik wzrostu kosztów do roku poprzedniego – [%]

83,63

146,88

56,67

207,32

7

2006

1.616.250

367.000

105.000

70.000

Wskaźnik wzrostu kosztów do roku poprzedniego – [%]

172,86

109,55

105,00

41,18

Ogółem lata 2002–2006

5.235.250

1.771.000

286.000

72.000

466.000

30.000

W zakresie gospodarki remontowo-modernizacyjnej działania gminy będą również zmierzać w kierunku:

– Wspierania, w miarę możliwości finansowych gminy, remontów budynków wspólnot w formie pożyczek na zasadach określonych przez Radę Miasta.

– Stworzenia i rozbudowy systemu zachęt dla najemców mieszkań komunalnych modernizujących swoje
lokale.

– Przeznaczeniu na koszt technicznego utrzymania zasobu komunalnego oraz koniecznych przedsięwzięć modernizacyjnych całości środków finansowych pochodzących z wpływu z czynszów.

– Utrzymania stałego kontaktu z najemcami mieszkań komunalnych, właścicieli lokali w budynkach wspólnot
z udziałem gminy oraz zarządcami wspólnot mieszkaniowych, w celu wyprzedzającego informowania o mających nastąpić remontach i spodziewanych utrudnieniach w funkcjonowaniu budynku, konieczności podwyższenia zaliczek na fundusz remontowy.

– Kontynuowanie przedsięwzięć związanych z rewitalizacją i modernizacją zabytkowego śródmieścia.

IV. Planowana sprzedaż lokali mieszkalnych.

Obowiązujące przepisy nakładają na gminę szereg zadań z zakresu mieszkalnictwa, do realizacji których niezbędne jest posiadanie pewnego zasobu lokali komunalnych.

Obecny zasób mieszkań komunalnych jest zbyt duży jak na potrzeby gminy. Proces sprzedaży mieszkań z zasobów komunalnych będzie kontynuowany.

Sprzedaż lokali powinna koncentrować się na mieszkaniach w tych budynkach, w których część lokali już wykupiono. Zasadniczym celem sprzedaży powinno być uporządkowanie struktury własności lokali, które umożliwi zminimalizowanie udziału gminy we wspólnotach mieszkaniowych oraz zmniejszy uciążliwość gospodarowania zasobem. Bardzo istotnym instrumentem efektywnie przyśpieszającym znoszenie kosztownego udziału gminy
w budynkach wspólnot mieszkaniowych będzie stosowanie, w latach 2002–2006 zasady, że do sprzedaży będą typowane wolne komunalne lokale mieszkalne, w budynkach gdzie udział własności prywatnej wynosi 50% i więcej.

Szacuje się, że w gestii gminy powinno pozostać od 750–1000 lokali komunalnych. Planowana na lata
2002–2006 sprzedaż mieszkań w ilości około 840 lokali zbliży stan zasobów gminy do pożądanego poziomu.

Plan sprzedaży mieszkań komunalnych w poszczególnych latach zawiera tabela 13.

Tabela 13

Plan sprzedaży mieszkań komunalnych w latach 2002–2006

Lp.

Rok

Sprzedaż komunalnych

lokali mieszkalnych

Planowana sprzedaż komunalnych lokali mieszkalnych

1

2

3

4

1.

2000

409

 

2.

2001

150

 

3.

2002

 

150

4.

2003

 

160

5.

2004

 

170

6.

2005

 

180

7.

2006

 

180

V. Zasady polityki czynszowej.

Stan mieszkań oraz budynków wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy wymaga znacznych nakładów finansowych.

Obecne czynsze nie zapewniają możliwości zgromadzenia wystarczających środków finansowych na prawidłowe gospodarowanie zasobem gminy.

Pewne oszczędności, spodziewane w wyniku usprawnień zarządzania zasobem również nie zagwarantują wystarczającego wzrostu środków finansowych.

Zatem konieczne staje się optymalne podnoszenie czynszów, tak aby w latach 2002–2006 można było osiągnąć a przynajmniej zbliżyć do samofinansowania się zasobów mieszkaniowych gminy.

W celu ograniczenia niekorzystnych skutków podwyżki czynszów dla najuboższych najemców, których własne możliwości finansowe nie pozwalają pokryć pełnych kosztów utrzymania lokalu mieszkalnego, socjalnego, zostanie zapewniona pomoc poprzez dodatki mieszkaniowe oraz świadczenia wypłacane przez MOPS.

Pomoc takim rodzinom będzie przebiegać w formie działań opiekuńczo-informacyjnych, aby uświadomić najemcom możliwości korzystania z finansowej pomocy gminy oraz wskazać inne istniejące a dotychczas niewykorzystane możliwości poprawy ich sytuacji mieszkaniowej.

Obowiązek opłacania czynszu spoczywa na najemcach mieszkań i lokali socjalnych wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy.

Przy ustaleniu stawek czynszów za 1 m2 powierzchni użytkowej lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy oraz kształtowania polityki czynszowej w gminie stosowane będą poniższe kryteria i zasady:

1. Na miesięczny czynsz najmu 1 m2 lokalu składają się dwa elementy: stały – zwany stawką bazową
i zmienny – zwany stawką jakościową.

2. Stawka bazowa stanowi 20% stawki wyjściowej.

3. Stawka wyjściowa nie może przekroczyć 1/12 części wskaźnika przeliczeniowego kosztu odtworzenia 1 m2 powierzchni użytkowej budynków mieszkalnych, którego wartość ustala, co 6 miesięcy Wojewoda.

4. Stawka jakościowa dla każdego lokalu jest obliczana indywidualnie wg metryki lokalu, która uwzględnia następujące składniki:

1) położenie budynku, w którym znajduje się lokal, w stosunku do centrum:

a) centrum – 5%,

b) poza centrum – 0%,

2) położenie lokalu w budynku:

a) parter oraz 3 i wyższe piętro – 0%,

b) piętra 1 i 2 z wyjątkiem poddaszy – 5%,

3) stan techniczny budynku i lokali:

a) w złym stanie – 0%,

b) w średnim stanie – 5%,

c) w dobrym stanie – 10%,

d) w bardzo dobrym stanie – 15%,

4) inne elementy: taras, balkon, strych,

piwnica, nasłonecznienie itp. – do 5%,

5) typ ogrzewania:

a) c.o. sieciowe lub etażowe

bezobsługowe – 20%,

b) c.o. etażowe inne – 10%,

c) piece – 5%,

6) gaz:

a) dwa odbiorniki lub więcej – 15%,

b) jeden odbiornik – 10%,

c) brak instalacji – 0%,

7) woda:

a) w dwóch pomieszczeniach, w tym

w łazience – 15%,

b) w jednym pomieszczeniu – 10%,

c) brak wody – 0%,

8) w.c.:

a) w mieszkaniu – 15%,

b) poza – dla 1 rodziny – 10%,

c) poza – dla wielu rodzin – 5%,

d) poza budynkiem – 0%,

9) kuchnia:

a) samodzielna – 5%,

b) wspólna lub ciemna – 0%.

5. Suma procentów metryki lokalu mnożona jest przez różnicę stawki wyjściowej a stawki bazowej, i wynik ten jest stawką jakościową.

6. Suma stawki bazowej i stawki jakościowej, obliczanej indywidualnie dla każdego lokalu, pomnożona przez wielkość powierzchni lokalu liczoną w metrach kwadratowych, daje wysokość miesięcznego czynszu za dany lokal.

7. Obliczeń stawki za 1 m2 powierzchni użytkowej lokalu mieszkalnego dokonuje zarządca.

8. Wysokość czynszu za najem lokalu mieszkalnego strony określają w umowie najmu.

9. Zarządca zobowiązany jest przedstawić najemcy pełne rozliczenie czynników wpływających na wzrost lub zmniejszenie stawki czynszowej w postaci metryki lokalu.

10. Opis i stwierdzenie faktu istnienia czynników wpływających na wzrost lub zmniejszenie stawki czynszu wynajmujący zamieści w stosownym protokole podpisanym przez obie strony.

11. Jeżeli w czasie trwania najmu najemca dokonał ulepszeń w lokalu wynajmujący nalicza mu nową stawkę czynszową wg powyższych zasad, pod warunkiem zawarcia z najemcą umowy określającej sposób rozliczenia wykonanych ulepszeń.

12. W razie braku środków zarządca ze wskazaną przez Burmistrza lub Zarząd osobą może zawrzeć odrębną umowę, na mocy której najemca dokona stosownych napraw i wymiany urządzeń.

13. Remont winien być wykonany wg kosztorysu sporządzonego przez zarządcę i wykonany pod jego nadzorem.

14. Zarządca wyznacza najemcy termin zakończenia remontu nie dłuższy jednak niż 3 miesiące.

15. Zmiana umowy najmu następuje po zakończeniu remontu stwierdzonego protokołem odbioru. Koszty remontu stanowią podstawę do 50% zwolnienia z czynszu aż do wyczerpania kwoty poniesionych nakładów.

16. Ulepszenia wprowadzone przez najemcę mogą być rozliczane:

1) gdy poniesione nakłady podwyższają stawkę jakościową. Różnica pomiędzy czynszem dotychczasowym a nowym stanowi zwrot kosztów poniesionych przez najemcę i winna być w umowie ujęta jako częściowe zwolnienie z opłacania czynszu w okresie trwania najmu, aż do skompensowania,

2) gdy poniesione nakłady nie podwyższają stawki jakościowej po zakończeniu najmu.

17. Czynsz jest płatny miesięcznie z góry do 15 każdego miesiąca.

18. Najemca może wpłacać czynsz do rąk wynajmującego lub na wskazany przez niego rachunek.

19. Najemca oprócz czynszu jest obowiązany uiszczać opłaty za energię elektryczną, cieplną, gaz, wodę oraz inne świadczenia za odbiór nieczystości stałych i płynnych.

20. Jeżeli opłaty, o których mowa w pkt 19, mają być płatne za pośrednictwem wynajmującego, termin płatności strony określają w umowie najmu.

21. Za zapłatę czynszu i opłat odpowiadają solidarnie z najemcą stale mieszkające z nim osoby pełnoletnie.

22. W czasie trwania stosunku najmu wynajmujący może podwyższyć stawkę wyjściową najmu za 1 m2 powierzchni użytkowej lokalu, gdy zwiększy się wartość odtworzeniowa 1 m2, o której mowa w pkt 8 i 9.

23. Wynajmujący może podwyższyć czynsz wypowiadając wysokość czynszu dotychczasowego z zachowaniem terminów wypowiedzenia.

24. Jeżeli strony w umowie najmu nie ustaliły terminu dłuższego, wówczas termin wypowiedzenia wysokości czynszu wynosi 1 miesiąc.

25. Wypowiedzenie czynszu powinno być pod rygorem nieważności dokonane na piśmie.

26. Spory o wysokości czynszu i opłat umownych rozstrzyga sąd.

27. Roszczenia o zapłatę czynszu i opłat wynajmujący może skierować przeciwko najemcy lub stale z nim zamieszkującym osobom.

28. Jeżeli najemca opóźnia się z uiszczaniem czynszu i opłat, wynajmujący może żądać odsetek ustawowych za czas opóźnienia.

Wysokość odsetek ustawowych określa rozporządzenie Rady Ministrów.

29. W latach 2002–2006 za podstawę ustalenia wysokości stawki wyjściowej czynszu za lokal mieszkalny przyjmuje się:

1) gdy roczna wysokość czynszu nie przekracza 1% wartości odtworzeniowej, stawka wyjściowa wzrośnie o średnioroczny wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych, ogółem w minionym roku
w stosunku do roku poprzedzającego zwiększony o 50%,

2) gdy roczna wysokość czynszu będzie wyższa niż 1% i nie przekroczy 2% wartości odtworzeniowej, stawka wyjściowa wzrośnie o średnioroczny wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych, ogółem w minionym roku w stosunku do roku poprzedniego zwiększony o 25%,

3) gdy roczna wysokość czynszu jest wyższa niż 2% wartości odtworzeniowej, stawka wyjściowa wzrośnie o średnioroczny wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych, ogółem w minionym roku w stosunku do roku poprzedniego zwiększony o 15%.

30. Stawka czynszu za lokal socjalny w latach 2002–2006 będzie stanowić 50% stawki wyjściowej.

31. Wysokość stawki wyjściowej ustala Zarząd Miasta.

VI. Zasady zarządzania zasobem mieszkaniowym gminy.

Zarządzanie zasobem mieszkaniowym gminy sprawują 4 zakłady budżetowe, tj. Administracje Budynków
Komunalnych nr 1, 2, 3, 4. Prowadzą one zarazem zarząd budynków stanowiących wspólną własność osób fizycznych i gminy (wspólnoty z udziałem gminy).

Obecny model zarządzania komunalnym zasobem mieszkaniowym ma swoje powiązania administracyjne
z Urzędem Miasta nie daje możliwości skonfrontowania go z rynkiem zarządców nieruchomości oraz poważnie utrudnia wprowadzenie zasad konkurencyjności.

Ponadto nakłada on na gminę (poprzez zakłady zarządzające) szereg zadań z zakresu bieżącego utrzymania zasobu, co siłą rzeczy przesłania funkcje strategiczne, jakimi powinna zajmować się gmina, również w odniesieniu do zasobu mieszkaniowego.

Docelowo zakłada się, że zadaniem zarządzania zasobem komunalnym będzie zajmowała się jednostka odpowiedzialna tylko za komunalny zasób mieszkaniowy, natomiast funkcję zarządzania – administrowania udziałami gminy w części wspólnej budynków wspólnot mieszkaniowych przejmą profesjonalni (posiadający licencje zarządcy nieruchomości) zarządcy.

Taki model zarządzania zasobem mieszkaniowym będzie docelowo przedstawiał się następująco:

– Funkcję właściciela pełni gmina miejska Lubań za pośrednictwem Zarządu Miasta i Urzędu (Wydział Gospodarki Mieszkaniowej) z kompetencjami wynikającymi z odpowiednich ustaw, w tym ustawy o własności
lokali.

– Funkcję bieżącego zarządzania (w granicach wytyczonych uchwałami Rady Miasta) pełni Zarząd Miasta poprzez swoją jednostkę Zakład Gospodarki Mieszkaniowej.

– Funkcje bieżącego zarządzania – administrowania udziałami gminy w części wspólnej budynków wspólnot sprawować będą profesjonalni zarządcy oraz osoby fizyczne.

Wzajemne stosunki pomiędzy gminą – właścicielem, a zarządcą – administratorem będą regulować umowy
o zarządzanie.

Formą zachęty do tworzenia rynku profesjonalnych zarządców nieruchomości głównie spośród dotychczasowych ABK będzie wydzierżawienie lub użyczenia na preferencyjnych warunkach dotychczas wykorzystywanych pomieszczeń, sprzętu i urządzeń technicznych, szkolenie w zakresie uzyskania licencji zarządcy nieruchomości.

Przyjęte rozwiązanie przyniesie poprawę efektywności gospodarowania zasobem mieszkaniowym poprzez oddanie czynności zarządzania zasadom rynkowym, a więc i konkurencji oraz odciążenie gminy od zadań związanych z bieżącym utrzymaniem znacznej części zasobu.

Oparcie relacji właściciel (gmina) – zarządzający na zasadach rynkowych spowoduje bezwzględną konieczność zabezpieczenia odpowiednich środków finansowych na jego działalność, w tym również prowadzone prace remontowe.

Dochodzenie do założonego celu jakim jest rozdzielenie funkcji właścicielskich od zarządzających oraz tworzenie rynku zarządców nieruchomości odbywać się będzie etapami.

Pierwszym etapem jest reorganizacja Administracji Budynków Komunalnych nr 1. W latach kolejnych,
tj. 2002–2004 nastąpi reorganizacja Administracji Budynków Komunalnych nr 2–4. W 2005 r. funkcję bieżącego zarządzania zasobami mieszkaniowymi przejmie Zakład Gospodarki Mieszkaniowej.

 

VII. Źródła finansowania gospodarki mieszkaniowej.

Ze względu na swoją funkcję oraz rozmiary, gospodarowanie mieszkaniowym zasobem gminy stanowi poważne obciążenie budżetu gminy.

W obecnym stanie prawnym podstawę dochodów na finansowanie gospodarki mieszkaniowej stanowią:

1. Dotacje celowe z budżetu miasta na remonty i modernizacje.

2. Dotacje celowe z budżetu miasta i budżetu Wojewody Dolnośląskiego na dodatki mieszkaniowe.

3. Wpływy z czynszów za wynajem mieszkań, lokali socjalnych.

4. Wpływy z czynszów za wynajem lokali użytkowych.

5. Wpływy z reklam i dzierżaw gruntów.

W świetle istniejących uwarunkowań zewnętrznych, radykalnego spadku dochodów własnych gminy, w latach 2002–2006 zakres finansowej pomocy bezpośredniej (budżet gminy) i pośredniej (umorzenie podatków lokalnych) dla zarządców na remonty kapitalne i modernizację będzie ograniczony do minimum.

Pomoc ta będzie sprowadzać się tylko do finansowania takich celów jak poważne awarie urządzeń technicznych, zapobieganie katastrofom budowlanym, usuwanie skutków ewentualnych katastrof.

Zakłada się, że w latach 2002–2006 główny strumień na finansowanie gospodarki mieszkaniowej pochodzić będzie z dochodów wymienionych w pkt 2–5.

W celu poprawy stanu finansów w obrębie gospodarki mieszkaniowej będą podejmowane działania:

– obniżające koszt zarządu i podnoszące efektywność zarządzania zasobem,

– zwiększające skuteczność gromadzenia środków pieniężnych przeznaczonych na utrzymanie zasobów,

– podnoszące efektywność wykorzystania środków pieniężnych na określone cele i zadania,

– zwiększające efektywność zamieszkiwania poprzez promocję mieszkań, w celu dostosowania warunków mieszkaniowych najemców do ich możliwości finansowych,

– doskonalące system pomocy finansowej dla najemców znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej.

Docelowym założeniem będzie dążenie wytworzenia tzw. obiegu zamkniętego finansowania gospodarki mieszkaniowej, co oznacza, iż środki uzyskane ze sfery mieszkaniowej powinny być przeznaczane na sferę mieszkaniową.

VIII. Wydatki na pokrycie kosztów bieżącej eksploatacji, kosztów remontów oraz kosztów zarządu nieruchomościami wspólnot mieszkaniowych.

Wydatki budżetu gminy na sferę mieszkaniową nie należą do niskich. Na przestrzeni lat 1997–2000 wynosiły średnio 14–15% wydatków gminy ogółem.

Plan prywatyzacji komunalnych zasobów mieszkaniowych na lata 2002–2006 zakłada, że na koniec 2006 r. zasób mieszkaniowy gminy będzie wynosił 1156 mieszkań i 104 lokale socjalne.

Oczekuje się, że skutkiem postępującego procesu prywatyzacji zasobu będzie:

– znaczne uporządkowanie struktury własności,

– obniżenie kosztów zarządu udziałami gminy w nieruchomościach wspólnot,

– zmniejszenie się rozmiarów zasobów komunalnych i jego koncentracja,

– obniżenie się dochodów z wpływów z czynszów ze strony najemców lokali lepiej materialnie sytuowanych (w wyniku sprzedaży lokali),

– obniżenie ogółem kosztów eksploatacji, remontów, modernizacji oraz kosztów zarządu nieruchomościami wspólnot mieszkaniowych.

Kształtowanie się kosztów na gospodarowanie mieszkaniowym zasobem gminy w latach 2002–2006 zawierają tabele 15 i 16.

Tabela 15

Plan nakładów finansowych na eksploatację, remonty, modernizację i inwestycje

(wg cen 2001 r.)

Lp.

Lata

Koszty bieżącej

eksploatacji

Koszty remontów

Koszty modernizacji

Koszty inwestycyjne

budynków

lokali

budynków

lokali

budynków

lokali

budynków

lokali

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1.

2000

377.600

2.286.594

163.002

337.300

13.353

45.000

41.100

 

2.

2001

362.700

2.589.960

157.300

398.300

72.500

 

Wskaźnik wzrostu kosztów do roku poprzedniego – [%]

96,05

113,25

96,51

118,08

542,95

 

3.

2002

390.015

2.555.456

196.100

358.700

10.000

10.000

 

Wskaźnik wzrostu kosztów do roku poprzedniego – [%]

107,53

98,67

124,67

90,06

13,79

 

cd. tabeli

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

4.

2003

390.514

2.513.234

175.400

327.100

44.000

 
Wskaźnik wzrostu kosztów do roku poprzedniego – [%]

100,13

98,38

89,44

91,19

440,00

 

5.

2004

410.843

2.381.030

189.500

312.300

31.000

10.000

 

Wskaźnik wzrostu kosztów do roku poprzedniego – [%]

105,21

94,73

108,04

95,47

70,45

 

6.

2005

426.283

2.315.439

213.500

299.320

7.000

 

Wskaźnik wzrostu kosztów do roku poprzedniego – [%]

103,76

97,24

112,66

95,58

70,00

 

7.

2006

442.189

2.215.896

239.850

314.040

55.200

15.000

 

Wskaźnik wzrostu kosztów do roku poprzedniego – [%]

103,73

95,70

112,34

104,92

214,29

 

Ogółem lata

2002–2006

2.059.844

11.981.055

1.014.350

1.611.460

140.200

42.000

   

Tabela 16

Plan nakładów finansowych na utrzymanie zasobów mieszkaniowych we wspólnotach

(wg cen 2001 r.)

Lp.

Lata

Średnia

całkowita

wysokość

zaliczki na

1 m2 p.u.

(eksploatacja + fundusz

remontowy)

Kształtowanie się wysokości udziału gminy

w budynkach

wspólnot

[%]

Udziały gminy

w nieruchomości wspólnej wspólnot mieszkaniowych

(m2]

Koszt zarządu nieruchomościami

wspólnymi

w przeliczeniu

na 1 m2

pow. użytkowej

Wysokość udziału gminy
w kosztach zarządu

nieruchomości wspólnej

[zł/rocznie]

1

2

3

4

5

6

7

1.

2000

1,29

51,80

83.026

0,44

438.377

2.

2001

1,50

49,95

76.762

0,48

442.149

Wskaźnik wzrostu do roku

poprzedniego – [%]

116,28

96,42

92,45

109,09

108,60

3.

2002

1,85

46,10

72.284

0,54

468.400

Wskaźnik wzrostu do roku

poprzedniego – [%]

123,33

92,29

94,17

112,50

105,94

4.

2003

2,12

42,26

68.086

0,59

482.049

Wskaźnik wzrostu do roku

poprzedniego – [%]

114,59

91,67

94,19

109,26

102,91

5.

2004

2,37

38,28

62.923

0,65

490.799

Wskaźnik wzrostu do roku

poprzedniego – [%]

111,79

90,58

92,42

110,17

101,81

6.

2005

2,56

35,78

58.322

0,70

489.905

Wskaźnik wzrostu do roku

poprzedniego – [%]

108,02

93,47

92,69

107,69

99,82

7.

2006

2,77

29,15

53.886

0,75

484.974

Wskaźnik wzrostu do roku

poprzedniego – [%]

108,20

81,47

92,24

107,14

98,99

Osiągnięcie w tych warunkach strategicznego celu, jaki założono w programie, tj. dążenie do samofinansowania się gospodarki mieszkaniowej z dochodów ze sfery mieszkaniowej, wymienionych w rozdziale VII, wymagać będzie nadto:

– przeznaczenia przynajmniej części środków pochodzących ze sprzedaży mieszkań i lokali użytkowych na gospodarkę mieszkaniową,

– wzrostu kwot wydatków gminy na dodatki mieszkaniowe, który nawet w niekorzystnych warunkach powinien być niższy od wpływów do budżetu z tytułu nadwyżki czynszów.

Kompleksowa realizacja zamierzeń, celów i zadań zawartych w programie umożliwi prawidłowe wypełnienie przez gminę roli jako właściciela komunalnego zasobu mieszkaniowego.