1) Nowa zabudowa na terenach wyznaczonych w planie pod zabudowę zagrodową, mieszkaniową, usługowo-wytwórczą z dopuszczeniem mieszkań i usługową odpowiadać powinna następującym wymogom:

a) budynki wolno stojące, o kubaturze do
1500 m³. Obiekty wymagające większej kubatury należy podzielić przestrzennie lub sytuować w innej strefie zabudowy,

b) wysokość maks. do 2 kondygnacji z dop. poddaszem użytkowym, kalenica dachu do 10 m nad poziom przyległego terenu,

c) przekrycie dachami stromymi, dwu- lub wielospadowymi o jednakowym nachyleniu połaci w granicach 35–45 stopni,

d) pokrycie dachówką ceramiczną lub inne imitujące pokrycie dachówką w zakresie struktury powierzchni i barwy,

e) ponadto zabudowa winna nawiązywać do lokalnych wzorców zabudowy historycznej, w zakresie skali, bryły i charakterystycznych elementów architektonicznych.

2) Istniejąca zabudowa na terenach wymienionych w pkt 1 winna być przy okazji remontów i modernizacji dostosowana do wymogów określonych jak wyżej.

3) Wymagania określone w pkt 1 i 2 dotyczą zarówno budynków o funkcji podstawowej, jak
i budynków o funkcjach towarzyszących (np. budynki gospodarcze, garaże itp.).

4) Zabudowa na terenach wyznaczonych w planie pod zabudowę usługowo-produkcyjną oraz baz
i składów powinna odpowiadać następującym wymogom.

a) budynki kształtowane jako pawilony lub hale, o współczesnej formie architektonicznej,

b) wysokość 1–2 kondygnacje, maks. do 10 m,

c) przekrycie stropodachami o niewielkim spadku, maks. 20%,

d) obiekty lokalizowane wzdłuż drogi krajowej
nr 8 oraz planowanego obejścia wymagają szczególnie starannego zaprojektowania pod względem architektonicznym.

1) Na terenach wyznaczonych w planie pod zabudowę zagrodową i mieszkaniową co najmniej 70% terenu działki budowlanej powinno być zagospodarowane zielenią.

2) Na terenach wyznaczonych w planie pod zabudowę usługowo-wytwórczą z dopuszczaniem mieszkań, usługową, usługowo-produkcyjną oraz baz i składów co najmniej 50% terenu działki budowlanej powinno być zagospodarowane zielenią, w tym min. 20% zielenią wysoką (drzewami).

3) Ogrodzenia działek od strony przestrzeni publicznych na terenach wymienionych w ust. 1 pkt 1 powinny być wykonane jako drewniane, o tradycyjnej formie pionowych sztachet, maks. wysokości do 1,2 m.

4) Ogrodzenia działek na terenach wymienionych w ust. 1 pkt 4 powinny być wykonane z siatki metalowej lub z tworzywa sztucznego, w całości ażurowe, wysokości do 2 m.

1) Ustanawia się obszar ochrony konserwatorskiej – strefę “A” ścisłej ochrony konserwatorskiej w granicach ustalonych na rysunku planu. Strefa “A” obejmuje obszar wokół kościoła
pw. MB Tuchowskiej, wraz z cmentarzem w strefie tej ustala się priorytet wymagań konserwatorskich nad wszelkimi działaniami mogącymi mieć wpływ na stan zachowanych elementów historycznych – wszelkie zmiany stanu istniejącego wymagają uzgodnienia ze Służbą Ochrony Zabytków, stosownie do przepisów szczegółowych.

2) Ustanawia się obszar ochrony konserwatorskiej – strefę “K” ochrony krajobrazu kulturowego w granicach ustalonych na rysunku planu. Strefa “K” obejmuje obszar dawnego zespołu pałacowo-parkowego wraz z folwarkiem, z zachowanymi reliktami historycznej zabudowy. Dla obszaru tego ustala się potrzebę przeprowadzenia procesu rewitalizacji, w kierunku zachowania walorów układu przestrzennego wraz z reliktami zabudowy, przy jednoczesnym wprowadzeniu współczesnych funkcji mieszkaniowych
i usługowych. Zalecane opracowanie koncepcji urbanistyczno-architektonicznej rewitalizacji tego obszaru i realizację w formie zorganizowanej działalności inwestycyjnej. Wszelkie zmiany stanu istniejącego wymagają opinii konserwatorskiej.

3) Ustanawia się strefę ochrony ekspozycji “E” dla osi widokowej z drogi krajowej nr 8 w kierunku kościoła pw. MB Tuchowskiej. W strefie tej nie dopuszcza się zagospodarowania (w tym zabudowy) mogącego przesłonić lub zdegradować chroniony element widokowy. Planowane zagospodarowanie w tej strefie wymaga opinii konserwatorskiej.

4) Ustanawia się obszar ochrony konserwatorskiej strefę “OW” obserwacji archeologicznej w granicach ustalonych na rysunku planu.

5) Na rysunku planu zaznaczono zidentyfikowane zabytkowe stanowiska archeologiczne.

6) Wszelka działalność inwestycyjna lub inna wymagająca prowadzenia prac ziemnych w ustanowionej strefie “OW” lub w sąsiedztwie zabytkowych stanowisk archeologicznych wymaga opinii odpowiednich służb ochrony zabytków, ponieważ w czasie robót ziemnych może dojść do odkrycia obiektów nieruchomych lub ruchomych zabytków archeologicznych. W związku z powyższym prace ziemne w tej strefie muszą być bezwzględnie prowadzone pod nadzorem archeologiczno-konserwatorskim. W przypadku wystąpienia zabytków i obiektów archeologicznych należy podjąć ratownicze badania wykopaliskowe stosownie do przepisów szczegółowych. Wszelkie odkryte w trakcie prac ziemnych przedmioty zabytkowe oraz obiekty nieruchome, nawarstwienia kulturowe podlegają ochronie prawnej w myśl przepisów szczegółowych.

7) Ustanawia się obszar ochrony konserwatorskiej – strefą ochrony zabytkowego układu zieleni obejmującą teren cmentarza historycznego wokół kościoła pw. MB Tuchowskiej. Wszelka działalność na tym terenie lub w jego bezpośrednim sąsiedztwie, w tym prace porządkowe i renowacyjne, wymaga uzgodnienia ze Służbą Ochrony Zabytków i Wojewódzkim Konserwatorem Przyrody.

8) Ustanawia się ochronę cennych alei i szpalerów drzew oznaczonych na rysunku planu. Zalecane nasadzenia uzupełniające identycznym gatunkiem drzew. Działalność inwestycyjna w bezpośrednim sąsiedztwie ww. alei i szpalerów, wymaga uzgodnienia ze Służbą Ochrony Zabytków i Wojewódzkim Konserwatorem Przyrody.

9) Na obszarze objętym planem występuje obiekt kościoła pw. MB Tuchowskiej, wpisany do rejestru zabytków pod nr 459/W dnia 29 października 1980 r.

1O) Na obszarze objętym planem zlokalizowane są obiekty stanowiące zabytki architektury i budownictwa umieszczone w wykazie Służby Ochrony Zabytków. Wszelkie prace związane
z remontem lub przebudową istniejącego obiektu wpisanego do wykazu wymagają opinii odpowiednich służb konserwatorskich, na podstawie przepisów szczegółowych. Wykaz zabytków architektury i budownictwa na obszarze objętym planem stanowi część składową dokumentacji planu. Zmiany aktualizacyjne ww. wykazu nie naruszają ustaleń planu i nie wymagają zmiany uchwały.

1) Na terenie objętym niniejszym planem wyklucza się lokalizację inwestycji szczególnie szkodliwych dla środowiska – w rozumieniu przepisów ustaw o zagospodarowaniu przestrzennym
i o ochronie i kształtowaniu środowiska.

2) Gospodarstwa rolne zlokalizowane na terenach wyznaczonych w planie pod zabudowę zagrodową nie mogą przekraczać wielkości hodowli zwierząt określonych w przepisach szczegółowych jako mogące pogorszyć stan środowiska.

3) Wszelkie uciążliwości związane z prowadzeniem: działalności usługowej, wytwórczej, produkcyjnej i składowej oraz gospodarstwa rolnego nie mogą, na granicy z terenami wyznaczonymi w planie pod zabudowę mieszkaniową, przekraczać dopuszczalnych norm dla strefy mieszkaniowej.

4) Obiekty położone przy głównej trasie komunikacji należy chronić przed przekroczeniem norm dopuszczalnego hałasu i wibracji oraz zanieczyszczenia powietrza przez stosowanie odpowiednich rozwiązań technicznych.

5) Cały teren objęty planem położony jest w obszarze wysokiej ochrony zbiorników wód podziemnych nr 322 – Zbiornik Oleśnica. Zabrania się prowadzenia jakiejkolwiek działalności mogącej wpłynąć na zanieczyszczenie wód podziemnych stosownie do przepisów szczegółowych.

6) Ustala się pasy zieleni ochrony ekologicznej wzdłuż cieków i zbiorników wodnych. Na obszarach tych obowiązuje zakaz zabudowy z wyjątkiem obiektów i urządzeń niezbędnych dla prawidłowej gospodarki wodnej.

7) Na terenach przeznaczonych w planie pod komunikację i terenach publicznych nawierzchnie nieutwardzone należy zagospodarować zielenią urządzoną, w tym znaczący udział winna mieć zieleń wysoka – drzewa.

1) Plan wyznacza tereny przewidziane pod podstawowy układ komunikacyjny. Dopuszcza się wyznaczenie dodatkowych dróg dojazdowych na terenach przeznaczonych pod zabudowę, jeżeli będzie to niezbędne dla stworzenia warunków dojazdu wynikających z przepisów szczegółowych, w tym przeciwpożarowych.

2) Plan ustala trasę obejścia drogą krajową nr 8 klasy GP miasta Oleśnicy i wsi Cieśle, wyznaczając teren pod pas drogowy i węzły komunikacyjne. Zagospodarowanie zgodne z planem terenów wzdłuż planowanej trasy obejścia możliwe dopiero po rozpoczęciu jego realizacji na odcinku od drogi krajowej nr 446 do włączenia w istniejący ciąg drogi nr 8.

3) Ustala się następującą klasyfikację dróg na terenie objętym planem oraz odpowiednio podstawowe parametry techniczne dla poszczególnych klas dróg:

a) Oznaczone na rysunku planu GP – drogi i ulice główne ruchu przyspieszonego – szerokość w liniach rozgraniczających zgodnie
z rysunkiem planu, min. 40 m, przekrój dwujezdniowy, odległość linii zabudowy od krawędzi jezdni min. 20 m. Na odcinku biegnącym przez tereny zabudowane i przewidziane w planie pod zabudowę przekrój uliczny – wymagane urządzenie wzdłuż drogi chodników dla pieszych, ścieżek rowerowych, pasów zieleni urządzonej i oświetlenia, stosownie do przepisów szczegółowych Na odcinku poza terenem zabudowy ww. przekrój drogowy szlakowy, stosownie do przepisów szczegółowych. Jeżeli równolegle biegnie droga lokalna zbiorcza L lub D, można odstąpić od urządzania chodników i ścieżek rowerowych w pasie drogi GP, o ile droga lokalna jest w nie wyposażona.

b) Oznaczone na rysunku planu G – drogi i ulice główne – obecna trasa drogi nr 8, po realizacji obejścia droga klasy Z – szerokość w liniach rozgraniczających zgodnie z rysunkiem planu, przekrój jednojezdniowy, odległość linii zabudowy od krawędzi jezdni min. 10 m dla budynków niemieszkalnych i min. 20 m dla budynków z pomieszczeniami mieszkalnymi. Na odcinku biegnącym przez tereny zabudowane i przewidziane w planie pod zabudowę przekrój uliczny – wymagane urządzenie wzdłuż drogi chodników dla pieszych, ścieżek rowerowych, pasów zieleni urządzonej
i oświetlenia, stosownie do przepisów szczegółowych. Na odcinku poza terenem zabudowy ww. przekrój drogowy szlakowy, stosownie do przepisów szczegółowych.

c) Oznaczone na rysunku planu Z – drogi i ulice zbiorcze – szerokość w liniach rozgraniczających zgodnie z rysunkiem planu, przekrój jednojezdniowy, minimalna odległość linii zabudowy od krawędzi jezdni 10 m. Na odcinku biegnącym przez tereny zabudowane i przewidziane w planie pod zabudowę przekrój uliczny – wymagane urządzenie wzdłuż drogi chodników dla pieszych, ścieżek rowerowych, pasów zieleni urządzonej i oświetlenia, stosownie do przepisów szczegółowych. Na odcinku poza terenem zabudowy ww. przekrój drogowy szlakowy, stosownie do przepisów szczegółowych.

d) Oznaczone na rysunku planu L – drogi i ulice lokalne – szerokość w liniach rozgraniczających 12–15 m, przekrój jednojezdniowy, szer. jezdni 6 m, minimalna odległość linii zabudowy od linii rozgraniczającej 5 m. Na odcinkach biegnących przez tereny zabudowane i przewidziane w planie pod zabudowę przekrój uliczny – wymagane urządzenie wzdłuż drogi chodników dla pieszych, ścieżek rowerowych i oświetlenia, stosownie do przepisów szczegółowych.

e) Oznaczone na rysunku planu Dm – drogi i ulice dojazdowe mieszkaniowe – szerokość w liniach rozgraniczaiących 10 m, przekrój jednojezdniowy, szer. jezdni 5 m, minimalna odległość linii zabudowy od linii rozgraniczającej 5 m. Wymagane urządzenie wzdłuż drogi chodników dla pieszych i oświetlenia, stosownie do przepisów szczegółowych.

f) Oznaczone na rysunku planu Dg – drogi i ulice dojazdowe gospodarcze – szerokość w liniach rozgraniczających 10 m, przekrój jednojezdniowy, szer. jezdni 5 m, minimalna odległość linii zabudowy od linii rozgraniczającej 5 m.

4) Warunki dostępności drogi i obsługi komunikacyjnej terenów przyległych określa zarządca drogi na podstawie przepisów szczegółowych.

1) Pasy dróg i ulic wyznaczonych w planie w liniach rozgraniczających stanowią podstawowy układ korytarzy dla prowadzenia sieci infrastruktury technicznej.

2) W przypadkach uzasadnionych względami technicznymi lub ekonomicznymi dopuszcza się budowę sieci infrastruktury technicznej poza wyznaczonymi korytarzami, o których mowa w
pkt 1, o ile nie spowoduje to obniżenia wartości terenów, przez które przebiegać będzie sieć, pod względem możliwości zagospodarowania i użytkowania zgodnego z planem.

3) Planuje się rozbudowę istniejącej sieci wodociągowej dla zaopatrzenia w wodę dla celów bytowych, gospodarczych i przeciwpożarowych.

4) Planuje się budowę sieci kanalizacji sanitarnej grawitacyjno-ciśnieniowej z odprowadzeniem ścieków do planowanej oczyszczalni ścieków w Bogusławicach, zgodnie z przyjętym programem gospodarki wodno-ściekowej na obszarze gminy. Do czasu wybudowania sieci kanalizacji odprowadzenie ścieków do zbiorników szczelnych lub indywidualne oczyszczalnie ścieków na warunkach określonych w przepisach szczegółowych. Przy lokalizacji zbiorników szczelnych na ścieki należy uwzględnić ich tymczasowy charakter,
i konieczność późniejszego przełączenia przykanalików do planowanej sieci kanalizacji. Na rysunku planu zaznaczono orientacyjny przebieg podstawowej sieci kanalizacji oraz potencjalne lokalizacje przepompowni ścieków.

5) Odprowadzenie wód opadowych powierzchniowe, na własny teren pod warunkiem spełnienia wymagań określonych przez właściwy organ ochrony środowiska na podstawie przepisów szczegółowych.

6) Planuje się rozbudowę istniejącej sieci energetycznej średniego i niskiego napięcia, oraz budowę niezbędnych stacji transformatorowo-
-rozdzielczych dla zaopatrzenia w energię elektryczną terenów planowanych pod zabudowę
i komunikację. Na rysunku planu zaznaczono orientacyjnie potencjalne lokalizacje stacji transformatorowo-rozdzielczych. Istniejąca sieć energetyczna średniego i niskiego napięcia kolidująca z zagospodarowaniem zgodnym z planem wymaga przebudowy. Planowana przebudowa
i rozbudowa sieci powinna zostać uwzględniona w planach rozwoju w zakresie zaspokojenia potrzeb na energię elektryczną stosownie do przepisów prawa energetycznego.

7) Planuje się budowę sieci gazowej dla zaopatrzenia w gaz terenów zabudowy istniejącej i planowanych pod zabudowę. Planowana budowa sieci powinna zostać uwzględniona w planach rozwoju w zakresie zaspokojenia potrzeb na paliwo gazowe stosownie do przepisów prawa energetycznego.

1) Przeznacza się pod komunikację – rezerwa terenu pod dwupoziomowe skrzyżowanie planowanego obejścia Oleśnicy i Cieśli drogą krajową nr 8 z drogą krajową nr 446.

2) W pierwszym etapie planowane skrzyżowanie jednopoziomowe. Rezerwę terenu do czasu realizacji skrzyżowania dwupoziomowego tymczasowo należy zagospodarować zielenią niską.

1) Przeznacza się pod wielofunkcyjną zabudowę usługowo-produkcyjną.

2) Obsługa komunikacyjna z drogi głównej G na warunkach określonych przez zarządcę drogi oraz z planowanych dróg lokalnych Lp.

3) Standardy kształtowania zabudowy i zagospodarowania terenu jak w ustaleniach ogólnych.

1) Przeznacza się pod wielofunkcyjną zabudowę usługowo-produkcyjną jako drugi etap po rozpoczęciu realizacji obejścia.

2) Obowiązują wszystkie ustalenia jak dla terenu
2 UP.

1) Przeznacza się pod zabudowę usługowo-
-wytwórczą z dopuszczeniem mieszkań.

2) Adaptacja i stopniowe przekształcanie istniejącego zagospodarowania w kierunku zagospodarowania zgodnego z planem.

3) Obsługa komunikacyjna z dróg lokalnych L
i dojazdowych D oraz z drogi głównej G na warunkach określonych przez zarządcę drogi.

4) Standardy zabudowy jak w ustaleniach ogólnych dla terenów zabudowy mieszkaniowej.

1) Przeznacza się pod zabudowę usługowo-
-wytwórczą z dopuszczeniem mieszkań.

2) Obsługa komunikacyjna z dróg lokalnych L
i dojazdowych D.

3) Standardy zabudowy jak w ustaleniach ogólnych dla terenów zabudowy mieszkaniowej.

1) Tereny zabudowy zagrodowej.

2) Dopuszcza się przekształcenie funkcji rolniczej w kierunku funkcji terenów sąsiednich, a co za tym idzie zmianę przeznaczenia terenu. W takim wypadku wymagana decyzja o wyłączeniu gruntów z produkcji rolnej, stosownie do przepisów szczegółowych.

3) Standardy zabudowy jak w ustaleniach ogólnych dla terenów zabudowy mieszkaniowej.

1) Przeznacza się pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną.

2) Adaptacja istniejącej zabudowy i zagospodarowania.

3) Obsługa komunikacyjna z dróg lokalnych L
i dojazdowych D.

4) Standardy zabudowy jak w ustaleniach ogólnych dla terenów zabudowy mieszkaniowej.

1) Przeznacza się pod usługi związane funkcjonalnie z sąsiadującym cmentarzem, np. zakłady kamieniarskie, ogrodnictwo kwiatowe, usługi pogrzebowe itp.

2) Standardy zabudowy jak w ustaleniach ogólnych dla terenów zabudowy mieszkaniowej.

1) Istniejący cmentarz wraz z rezerwą terenu na powiększenie.

2) Rezerwę terenu tymczasowo zagospodarować zielenią.

3) Obsługa komunikacyjna z drogi lokalnej L.

1) Przeznacza się pod wielofunkcyjną zabudowę usługowo-produkcyjną.

2) Obsługa komunikacyjna z drogi głównej G na warunkach określonych przez zarządcę drogi oraz z planowanych dróg lokalnych Lp.

3) Standardy kształtowania zabudowy i zagospodarowania terenu jak w ustaleniach ogólnych.

1) Przeznacza się pod wielofunkcyjną zabudowę usługowo-produkcyjną.

2) Obsługa komunikacyjna z drogi głównej G na warunkach określonych przez zarządcę drogi oraz z planowanych dróg lokalnych Lp.

3) W rejonie kościoła występuje strefa ochrony ekspozycji “E”, w której nie dopuszcza się zagospodarowania (w tym zabudowy) mogącego przesłonić lub zdegradować chroniony element widokowy.

4) Teren w rejonie wlotu planowanego obejścia drogi nr 8 do aktualnego przebiegu możliwy do zainwestowania po rozpoczęciu realizacji obejścia.

5) Standardy kształtowania zabudowy i zagospodarowania terenu jak w ustaleniach ogólnych.

1) Przeznacza się pod zagospodarowanie związane z obsługą komunikacji samochodowej,
w tym również miejsca obsługi podróżnych
z bazą handlową, gastronomiczną i noclegową.

2) Obsługa komunikacyjna bezpośrednio z drogi głównej GP, na warunkach określonych przez zarządcę drogi.

3) Standardy zabudowy jak w ustaleniach ogólnych dla terenów usługowo-przemysłowych,

1) Teren kultu religijnego – kościół wraz z terenem cmentarza historycznego, objęty ścisłą ochroną konserwatorską, wpisany do rejestru zabytków.

2) Obsługa komunikacyjna z drogi głównej G
i dojazdowej D.

3) Wszelka działalność na tym terenie lub w jego bezpośrednim sąsiedztwie, w tym prace porządkowe i renowacyjne, wymaga uzgodnienia ze Służbą Ochrony Zabytków.

1) Przeznacza się pod zabudowę usługową.

2) Obsługa komunikacyjna z dróg dojazdowych D.

3) Standardy zabudowy jak w ustaleniach ogólnych dla terenów zabudowy mieszkaniowej.

1) Tereny zabudowy zagrodowej.

2) Dopuszcza się przekształcenie funkcji rolniczej w kierunku funkcji terenów sąsiednich, a co za tym idzie zmianę przeznaczenia terenu. W takim wypadku wymagana decyzja o wyłączeniu gruntów z produkcji rojnej, stosownie do przepisów szczegółowych.

3) Standardy zabudowy jak w ustaleniach ogólnych dla terenów zabudowy mieszkaniowej.

1) Obszar dawnego zespołu pałacowo-parkowego wraz z folwarkiem objęty ochroną konserwatorską.

2) Dla obszaru tego ustala się potrzebę przeprowadzenia procesu rewitalizacji, w kierunku zachowania walorów układu przestrzennego wraz z reliktami zabudowy, przy jednoczesnym wprowadzeniu współczesnych funkcji mieszkaniowych i usługowych. Zalecane opracowanie koncepcji urbanistyczno-architektonicznej rewitalizacji tego obszaru i realizację w formie zorganizowanej działalności inwestycyjnej.

3) Wszelkie zmiany stanu istniejącego wymagają opinii konserwatorskiej.

4) Obsługa komunikacyjna z dróg lokalnych L
i dojazdowych D.

5) Standardy zabudowy jak w ustaleniach ogólnych dla terenów zabudowy mieszkaniowej.

1) Przeznacza się pod zagospodarowanie zielenią urządzoną, parking.

1) Przeznacza się pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną.

2) Obsługa komunikacyjna z dróg lokalnych L
i dojazdowych D.

3) Standardy zabudowy jak w ustaleniach ogólnych dla terenów zabudowy mieszkaniowej.

1) Obszar eksploatacji kruszywa przeznaczony do rekultywacji.

1) Istniejąca wielofunkcyjna zabudowa usługowo-
-produkcyjna, bazy, składy – adaptacja i rozbudowa.

2) Obsługa komunikacyjna z dróg lokalnej L i dojazdowej D.

3) Standardy kształtowania zabudowy i zagospodarowania terenu jak w ustaleniach ogólnych dla terenów zabudowy usługowo-produkcyjnej.

1) Przeznacza się pod wielofunkcyjną zabudowę usługowo-produkcyjną, bazy, składy.

2) Obsługa komunikacyjna z dróg lokalnej L i dojazdowej D.

3) Standardy kształtowania zabudowy i zagospodarowania terenu jak w ustaleniach ogólnych dla terenów zabudowy usługowo-produkcyjnej.

1) Tereny zieleni ochrony ekologicznej cieków – pas terenu biegnący wzdłuż cieków wodnych, stanowiący bezpośrednią strefę ochronną ekosystemu wodnego.

2) Ustala się użytkowanie rolnicze jako łąki lub pastwiska lub jako użytek ekologiczny, zakaz zabudowy i przekształceń powierzchni ziemi,
z wyjątkiem urządzeń i melioracji wodnych.